Anne I c?a Anh

	Danh hi?u V??ng th?t c?a; Queen Anne of Great Britain
Cách ?? c?p	Her Majesty
Cách x?ng h?	Your Majesty
Cách thay th?	Madam

Anne I c?a ??i Anh và Ireland
Anne I c?a ??i Anh và Ireland
N? v??ng n??c Anh, Scotland và Ireland
T?i v?	8 tháng 3 n?m 1702 – 1 tháng 5 n?m 1707; 5 n?m, 54 ngày
??ng quang	23 tháng 8 n?m 1702
Ti?n nhi?m	William III & II
K? nhi?m	Quan ch? cu?i cùng
N? v??ng n??c ??i Anh và Ireland
T?i v?	1 tháng 5 n?m 1707 – 1 tháng 8 n?m 1714; 7 n?m, 92 ngày
Ti?n nhi?m	Quan ch? ??u tiên
K? nhi?m	George I
Th?ng tin chung
Sinh	6 tháng 2 n?m 1665; Cung ?i?n St. James, Westminster, V??ng qu?c Anh
M?t	1 tháng 8 n?m 1714 (49 tu?i); Cung ?i?n Kensington, Middlesex, V??ng qu?c Anh
An táng	Nhà th? Westminster, Luan ??n
Ph?i ng?u	J?rgen c?a ?an M?ch
H?u du?	William, C?ng t??c x? Gloucester
V??ng t?c	Nhà Stuart
Than ph?	James II & VII
Than m?u	Anne Hyde
T?n giáo	Anh giáo

百度另外提一句，这个记录是2009年的了……　　3、PaganiR　　时间：6:　　现在已经进入榜单的前三名，不难看出超跑的造型也愈发的浮夸~就比如这位ZondaR，就算是不懂汽车的从外观上也能感受到隐藏在车壳之下的那股洪荒之力：这台车搭载了来自AMG的自然进气引擎，在7500rpm时可输出750马力，最大扭矩可达到710N·m，百公里加速仅需要秒，最高车速可以超过350km/h。

Anne c?a ??i Anh và Ireland (ti?ng Anh: Anne, Queen of Great Britain; 6 tháng 2, n?m 1665 – 1 tháng 8, n?m 1714^[1]), là N? v??ng c?a V??ng qu?c Liên hi?p Anh và Ireland, ??ng th?i nh? nh?ng ng??i ti?n nhi?m, bà t? x?ng N? v??ng n??c Pháp (Queen of France). Ngày 1 tháng 3 n?m 1707, sau ??o lu?t liên minh, V??ng qu?c Anh và Scotland t? hai nhà n??c ??c l?p d??i m?t liên minh cá nhan th?ng nh?t thành m?t qu?c gia duy nh?t, v?n do Anne ti?p t?c th?ng tr? v?i danh hi?u N? v??ng c?a V??ng qu?c Liên hi?p Anh cho ??n khi bà qua ??i vào n?m 1714.

Anne là con gái c?a c? qu?c v??ng James II c?a Anh v?i ng??i v? th? nh?t, Anne Hyde; chào ??i vào n?m 1665 d??i tri?u ??i c?a qu?c v??ng Charles II c?a Anh. T? nh? bà ?? ???c nu?i d?y trong ??c tin Kháng Cách, trái v?i ??o C?ng giáo mà cha bà theo ?u?i. N?m 1683, bà chính th?c k?t h?n v?i V??ng t? J?rgen c?a ?an M?ch. Ba n?m sau khi k? v? Charles II, James II b? nh?ng ng??i Kháng Cách mà ??ng ??u là con r? c?a ?ng, Willem III x? Orange l?t ?? trong cu?c Cách m?ng Vinh quang. Qu?c h?i cùng ??a anh r? và ch? gái c?a Anne là Wiliam và Mary lên làm Vua và N? v??ng. Trong th?i gian ?ó, tình c?m ch? em than thi?t c?a Mary và Anne d?n b? phai nh?t do nh?ng b?t ??ng quan ?i?m v? chính tr?. ??n khi Mary II và Willem III l?n l??t qua ??i mà kh?ng có m?t ??a con chung nào, Anne tr? thành ng??i duy nh?t trong v??ng t?c Stuart có kh? n?ng k? v?.

N?m 1702, sau cái ch?t c?a Wiliam, Anne chính th?c tr? thành N? v??ng c?a Anh, Scotland và Ireland. Trong th?i gian cai tr?, bà tín nhi?m ??ng Tory, nh?ng ng??i ?ng h? t?n giáo c?a N? v??ng và là phe ??i l?p c?a ??ng Whigs. Tuy nhiên th? l?c c?a ??ng Whigs tr? nên l?n m?nh h?n trong cu?c Chi?n tranh K? v? Tay Ban Nha, cho ??n n?m 1710; Anne sa th?i nhi?u thành viên trong s? h? ra kh?i chính ph?. Tình b?n than thi?t c?a N? v??ng v?i Sarah Churchill, C?ng t??c phu nhan x? Marlborough, ???c bi?t nh? là k?t qu? c?a s? khác bi?t chính tr?. Vào n?m 1707, ??o Lu?t Liên minh ???c chính ph? Anh và Scotland th?ng qua, sáp nh?p hai n??c thành m?t do N? v??ng Anne cai tr? v?i t? cách N? v??ng c?a Liên hi?p Anh.

Anne b? dày vò b?i b?nh t?t trong su?t cu?c ??i. T? tu?i ba m??i tr? ?i, bà càng tr? nên béo phì và t??ng ?i kh?p khi?ng. Dù t?ng mang thai 17 l?n v?i phu quan là V??ng t? J?rgen c?a ?an M?ch nh?ng ??n t?n lúc qua ??i, bà v?n kh?ng còn ??a con nào s?ng sót ?? k? v?, do ?ó là v? quan ch? cu?i cùng c?a Nhà Stuart. Theo các ?i?u kho?n c?a ??o lu?t K? v? 1701, ng??i k? v? bà là George I c?a Nhà Hannover, h?u du? ??ng ngo?i c?a gia t?c Stuart th?ng qua bà ngo?i c?a ?ng, Elizabeth, con gái qu?c v??ng James I c?a Anh.

Tuy ch? là m?t ng??i ph? n? bình th??ng^[2], nh?ng v?i tính cách thành th?t và trình ?? chính tr? m?n ti?p, bà v?n ???c lòng dan. Trong th?i gian cai tr?, Anne giao quy?n l?c cho các nhà chính tr? l?i l?c c?a các ??ng, xúc ti?n vi?c n?m quy?n c?a Qu?c h?i, ti?p t?c s? phát tri?n v??t b?c n?n kinh t?, chính tr? Anh và ch? ?? quan ch? l?p hi?n. N?m 1713, sau Chi?n tranh k? v? Tay Ban Nha, n??c Anh tr? thành c??ng qu?c s? m?t t?i chau ?u^[3], nhi?u ng??i ca t?ng Anne là Good Anne Queen^[4], t??ng t? nh? N? v??ng Elizabeth I khi tr??c.

Th?i niên thi?u

Anne chào ??i vào lúc 11 gi? 39 phút t?i ngày 6 tháng 2 n?m 1665 t?i Cung ?i?n St James, Luan ??n. Bà là ng??i con th? t? và con gái th? hai c?a James, C?ng t??c x? York (sau ?ó là James II và VII), cùng v?i ng??i v? ??u tiên c?a ?ng, Anne Hyde^[5]. Ph? than c?a bà, James là em trai c?a qu?c v??ng ???ng nhi?m t?i ba v??ng qu?c Anh, Scotland, Ireland; vua Charles II; trong khi than m?u bà là con gái c?a t? t??ng Edward Hyde, Bá t??c th? nh?t c?a Clarendon. Bà ???c r?a t?i nh? m?t tín ?? Kháng Cách t?i Nhà nguy?n hoàng gia, Cung ?i?n St James, ?ay c?ng là n?i r?a t?i cho ch? gái bà, Mary. Mary là m?t trong nh?ng ng??i ?? ??u c?a Anne, cùng v?i ?ó là C?ng t??c phu nhan x? Monmouth và T?ng giám m?c Canterbury, Gilbert Sheldon^[6]. C?ng t??c x? York và C?ng t??c phu nhan có v?i nhau 8 ng??i con, nh?ng ch? có Mary và Anne là s?ng t?i tu?i tr??ng thành^[7].

Khi còn là m?t ??a tr?, Anne m?c m?t ch?ng b?nh v? m?t v?i tri?u ch?ng ch?y n??c m?t quá nhi?u, ???c g?i là defluxion. ?? ch?m d?t b?nh tình c?a con gái, cha m? Anne g?i bà sang Pháp, s?ng cùng v?i bà n?i là v??ng h?u Henrietta Maria, t?i Chateau de Colombes g?n Paris^[8]. Sau khi Henrietta Maria qua ??i vào n?m 1669, Anne s?ng v?i m?t ng??i dì, Henrietta Anne, n? c?ng t??c Orléans. ??n n?m 1670, ng??i dì qua ??i, Anne tr? l?i Anh. M? c?a bà c?ng m?t vào n?m sau^[9].

Theo truy?n th?ng v??ng gia Anh, Anne và ch? gái s?ng tách bi?t v?i ng??i cha và cung ?i?n c?a h? ? Richmond, Luan ??n^[10]. Theo l?nh c?a vua Charles II, hai ch? em ???c nu?i d??ng trong ??c tin Kháng Cách^[11]. Ng??i ch?m sóc cho h? là ??i tá Edward và Lady Frances Villiers^[12], và h? ???c giáo d?c b?ng giáo ly c?a Anh giáo^[13]. Henry Compton, ??c Giám m?c Luan ??n, ???c b? nhi?m làm gia s? cho Anne^[14].

Kho?ng n?m 1671, Anne g?p g? và làm quen v?i Sarah Jennings, ng??i sau này tr? thành b?n than và ng??i có ?nh h??ng nh?t ??nh ??i v?i N? v??ng^[15]. Jennings c??i John Churchill (v? sau là c?ng t??c c?a Marlborough) vào kho?ng n?m 1678. Ch? gái c?a ?ng, Arabella Churchill, là tình nhan c?a c?ng t??c x? York, và do v?y John tr? thành ng??i có ?nh h??ng l?n nh?t t?i t?i Anne^[16].

N?m 1673, c?ng t??c x? York c?i sang ??o C?ng giáo, và ?ng thành h?n v?i m?t ph? n? C?ng giáo là Maria c?a Modena, ng??i ch? nhi?u h?n Anne sáu tu?i. Vua Charles II kh?ng có m?t ng??i con h?p pháp nào, và do ?ó, C?ng t??c x? York là ng??i ??ng ??u trong danh sách k? v?, sau ?ó là hai c? con gái còn s?ng c?a ?ng t? cu?c h?n nhan ??u tiên, t?c Mary và Anne. Trong m??i n?m ti?p theo, c?ng t??c phu nhan x? York m?i h? sinh t?i 10 ng??i con, nh?ng t?t c? ??u ch?t non ho?c ch?t trong b?ng m?, do ?ó Mary và Anne ti?p t?c gi? v? trí th? 2 và 3 trong danh sách k? v?, sau c?ng t??c x? York^[17]. Có nh?ng b?ng ch?ng cho th?y r?ng, trong th?i tr? c?a mình, Anne có quan h? t?t ??p v?i m? k?^[18], và c?ng t??c x? York v?n t? ra là m?t ng??i cha t?n t?y và quan tam ??n hai c? con gái^[19].

H?n nhan

Ngày 4 tháng 11 n?m 1677, ch? gái c?a Anne, Mary, c??i ng??i anh h? ??n t? Hà Lan, Willem x? Oranje, t?i Cung ?i?n St James, nh?ng Anne kh?ng th? tham d? ?ám c??i vì khi ?ó bà b? m?c b?nh ??u mùa^[20]. Khi Anne kh?i b?nh, Mary ?? chuy?n sang sinh s?ng cùng ch?ng t?i Hà Lan. Gi?a lúc ?ó Lady Frances Villiers nhi?m b?nh, và ch?t. Dì c?a Anne là Lady Henrietta Hyde (v? c?a Laurence Hyde) ???c b? nhi?m là gia s? m?i cho Anne^[21]. M?t n?m sau, Anne và m? k? kh?i hành ??n Hà Lan ?? th?m Mary, và ? l?i ?ó trong hai tu?n^[22].

Cha và m? k? c?a Anne có m?t kì ngh? t?i Brussels vào tháng 3 n?m 1679 trong tình hình b?o ??ng nh?m ch?ng C?ng giáo ?? lan r?ng ??n c? l?nh ??a c?a giáo hoàng, và Anne ?? ??n th?m h? t? cu?i tháng 8^[22]. Vào tháng M??i, h? quay tr? l?i ??o Anh, C?ng t??c và c?ng n??ng ??n Scotland còn Anne tr? v? n??c Anh^[23]. Bà t?ng có th?i gian ??n chung s?ng cùng cha và m? k? t?i cung ?i?n Holyrood ? Edinburgh, th? ?? Scotland t? tháng 7 n?m 1681 ??n tháng 5 n?m 1682^[24]. ?ó c?ng là chuy?n ?i cu?i cùng ??n m?t n?i ngoài n??c Anh c?a Anne^[25].

Anh h? th? hai c?a Anne là Georg c?a Hannover (c?ng là ng??i k? v? Anne v? sau) ?? ??n Luan ??n trong ba tháng t? tháng 12 n?m 1680, làm d?y lên tin ??n v? m?t cu?c h?n nhan có th? di?n ra gi?a George và Anne^[26]. S? gia Edward Gregg kh?ng ??ng tình v?i y ki?n này, vì cho r?ng th?i ?i?m ?ó cha c?a Anne ?? b? tr?c xu?t kh?i tri?u ?ình Anh, và gia t?c Hannover ?? có y ??nh cho h?n l? gi?a George và ng??i ch? h? th? nh?t, Sophie Dorothea c?a Celle, nh?m h?p nh?t các nhánh trong dòng h? Hannover^[27]. Có tin ??n khác v? m?i quan h? gi?a Anne và Lord Mulgrave (v? sau là c?ng t??c Buckingham), nh?ng Mulgrave kh?ng c?ng nh?n ?i?u ?ó. Nh?ng c?ng do h? qu? c?a tin ??n này, Mulgrave b? tr?c xu?t kh?i tri?u ?ình^[28].

V?i vi?c Georg c?a Hannover kh?ng n?m trong danh sách ?ng c? viên cho cu?c h?n nhan c?a Anne, vua Charles II h??ng s? chú y sang m?t v? v??ng t? khác, nh?t là ng??i Kháng Cách, nh?ng ?ng v?n ?? ng? kh? n?ng ch?p nh?n m?t chú r? c?ng giáo vì m?i quan h? t?t ??p c?a ?ng và vua Pháp, Louis XIV c?a Pháp^[29]. B?y gi? ?an M?ch là n??c ??ng minh quan tr?ng c?a Pháp, nên Louis XIV d? ??nh cho m?t h?n nhan c?a m?t v??ng t? ?an M?ch và m?t c?ng chúa Anh ?? thi?t l?p liên minh v?i c? Anh và ?an M?ch ch?ng l?i s?c m?nh ngày càng gia t?ng c?a Hà Lan. M?t th?a thu?n h?n nhan ?? ???c ??t ra gi?a Anne và Hoàng than George c?a ?an M?ch, em trai nhà vua ?an M?ch Christian V. Ng??i dàn x?p cho cu?c h?n nhan này là chú c?a Anne, Laurence Hyde, Bá t??c c?a Rochester, và Robert Spencer, Bá t??c th? hai c?a Sunderland^[30]. Ph? than Anne r?t ?ng h? cu?c h?n nhan này b?i vì hoàng t?c ?an M?ch c?ng ?ang ? th? ch?ng ??i v?i Hà Lan, do v?y cu?c h?n nhan s? làm gi?m ?i ?nh h??ng c?a ng??i con r? th? nh?t c?a ?ng, William, ng??i mà James kh?ng ?a, lên n??c Anh^[31].

L? thành h?n c?a Anne và George di?n ra t?i Nhà th? V??ng th?t vào ngày 27 tháng 8 n?m 1683^[32]. Tuy cu?c h?n nhan c?a h? hoàn toàn là do s?p ??t, nh?ng cu?c s?ng gia ?ình c?a h? di?n ra khá êm ?m b?i s? t?n tam và chung th?y c?a hai bên^[33]. H? ?? ???c nh?n m?t dinh th? ? cung ?i?n Whitehall, ?ó chính là n?i ? c?a c?p v? ch?ng tr? t?i Luan ??n^[34]. Sarah Churchill ???c b? nhi?m làm ng??i n? tì lo vi?c d?n d?p phòng ng? cho Anne^[35]. Vài tháng sau khi k?t h?n, Anne mang thai l?n ??u tiên, vào tháng 3 n?m 1684, nh?ng ??a bé ?? ch?t trong b?ng m? vào tháng 5 cùng n?m. Trong hai n?m ti?p theo, bà h? sinh ???c hai ng??i con gái n?a, nh?ng ??u ch?t y?u: Mary và Anne Sophia^[36].

Th?i James II cai tr?

Khi Charles II qua ??i n?m 1685, cha c?a Anne tr? thành qu?c v??ng James II ? Anh và Ireland và James VII ? Scotland. Tr??c s? kinh ng?c c?a nh?ng ng??i theo Kháng Cách t?i Anh, James ??a m?t lo?t thành ph?n c?ng giáo lên n?m các quy?n quan s?, hành chính, trái v?i y mu?n c?a ?a s? qu?n chúng ? m?t qu?c gia Kháng Cách nh? Anh^[37]. Anne chia s? v?i cha v? nh?ng m?i quan tam chung c?a hai ng??i, song bà v?n ti?p t?c t?n sùng Anh giáo. Lúc ?ó ch? gái bà là Mary ?ang ? Hà Lan, v? ch?ng Anne là nh?ng ng??i duy nh?t trong v??ng th?t tham d? vào các nghi l? Anh giáo ???c t? ch?c^[38]. Khi cha bà c? g?ng bu?c bà th?c hi?n nghi th?c r?a t?i ?? tr? thành m?t thành viên C?ng giáo, Anne ?? khóc r?t nhi?u^[39]: "Giáo h?i ? Rome th?t x?u xa và nguy hi?m" - Anne vi?t trong b?c th? g?i cho ng??i ch?: "nghi l? ki?u cách - ph?n l?n trong s? h? - hoàn toàn sùng bái th?n t??ng"^[40]. Anne ngày càng tr? nên xa l? h?n ??i v?i cha và m? k? c?a mình, nh?t là khi James tìm m?i cách ?? làm suy y?u quy?n hành c?a Giáo h?i Anh^[41].

??u n?m 1687, Anne b? s?y thai l?n n?a, v??ng t? George m?c b?nh ??u mùa, và hai ng??i con gái c?a h? l?n l??t ch?t y?u. Lady Rachel Russell t??ng thu?t l?i r?ng: "H? mang tam tr?ng nh? ??i m?t v?i cái ch?t n?ng n?. ??i khi h? khóc, ??i khi h? v?a khóc v?a nói, sau ?ó ng?i im l?ng, n?m tay nhau. ?ng trên gi??ng b?nh, và bà, có th? t??ng t??ng gi?ng nh? m?t y tá t?n tình ch?m sóc ch?ng". Cu?i n?m ?ó, Anne l?i sinh ra m?t ??a bé ?? b? ch?t l?u trong b?ng m?^[36].

Khi ?ó c? n??c Anh nháo ??ng vì có tin v??ng h?u mang thai l?n ??u tiên k? t? khi James lên ng?i (1685)^[42]. Trong th? vi?t cho ch? gái Mary, Anne bày t? s? nghi ng? r?ng cái thai c?a v??ng h?u ch? là gi?, ?ó là m?t m?u tính khá sau cay ?? ??a m?t ng??i ngoài lên làm ng??i th?a k?. ??n tháng 4 n?m 1688, Anne l?i b? s?y thai và ???c ??a ra kh?i Luan ??n, có m?t kì ngh? d??ng ? Spa Town, Bath ?? h?i ph?c s?c kh?e^[43].

Cu?i cùng, V??ng h?u Maria h? sinh ???c m?t hoàng t? James Francis Edward vào ngày 10 tháng 6 n?m 1688. Khi ?ó c?u bé này ???c r?a t?i nh? m?t giáo dan C?ng giáo, và kh? n?ng V??ng tri?u C?ng giáo v?ng ch?c lên tr? vì Anh Qu?c là hoàn toàn có th? x?y ra^[44]. Khi ?ó Anne v?n còn ? Bath, vì v?y bà ?? kh?ng ch?ng ki?n s? ra ??i c?a em trai, mà tin r?ng v? v??ng t? ?ó là gi? m?o. Có th? bà ?? c? tình tìm cách r?i kh?i Luan ??n ?? tránh b? h?m h?i, ho?c là th?c s? g?p v?n ?? s?c kh?e^[45]. Nh?ng c?ng r?t có th? là James ?? tìm cách lo?i b? nh?ng ng??i Kháng Cách, bao g?m c? con gái ?ng ra kh?i v? ?ài chính tr?^[46]^[47]. "Em kh?ng bao gi? th?c s? hài lòng", Anne vi?t th? cho ch? gái Mary: "M?c dù ??a tr? ?ó là th?c hay gi?. Có th? nó là em trai c?a chúng ta, ?i?u này ch? Chúa Tr?i m?i bi?t. M?t con ng??i kh?ng th? có 1000 n?i s? h?i và nh?ng suy ngh? u s?u, nh?ng v?i nh?ng thay ??i có th? s?p s?a x?y t?i, ch? có th? s? kh?ng bao gi? tìm th?y ???c em kiên ??nh v?i t?n giáo c?a em và lòng trung thành c?a ch?^[48]".

?? xua tan ?i nh?ng tin ??n v? vi?c v??ng t? là gi? m?o, James cho m?i 40 ng??i, l?p thành H?i ??ng c? m?t, ??n làm nhan ch?ng v? s? ra ??i c?a v??ng t?. Anne tuyên b? r?ng bà kh?ng th? tham gia vì ?? mang thai (nh?ng l?i tuyên b? ?ó kh?ng ph?i là s? th?c)^[49], và sau ?ó t? ch?i ??c nh?ng ?i?u mình th?y trong ngày h?m ?ó vì nó kh?ng c?n thi?t^[50].

Cách m?ng Vinh quang 1688

Trong cái cu?c chi?n g?i là Cách m?ng Vinh quang, Wiliam x? Orange ?? ??a quan xam l??c n??c Anh vào ngày 5 tháng 11 n?m 1688, mà k?t qu? c?a cu?c cách m?ng là l?t ?? n?n th?ng tr? c?a vua James. M?c dù b? James c?m trao ??i th? t? qua l?i v?i Mary vào mùa xuan n?m 1687^[51], nh?ng Anne v?n th??ng xuyên vi?t th? cho ch?, và qua nh?ng b?c th? t? Hà Lan, bà bi?t ???c y ?? này c?a anh r? và ch? gái^[52]. Theo l?i khuyên t? John Churchill, Anne t? ch?i h?p tác v?i ph? v??ng khi quan c?a Wiliam ?? b? vào n??c Anh, ng??c l?i còn vi?t th? cho Wiliam vào ngày 18 tháng 11 bày t? y ??nh c?a mình^[53]. Churchill chính th?c r?i b? nhà vua vào ngày 24, và v??ng than George c?ng có quy?t ??nh t??ng t? vào ?êm ?ó^[54]. T?i ngày h?m sau, James ra l?nh qu?n thúc Sarah Churchill t?i Cung ?i?n St James^[55]. Anne và Sarah ch?y tr?n theo ???ng c?u thang t? Whitehall, và sau ?ó n??ng nh? giám m?c Compton. H? ?? ngh? l?i m?t ?êm trong ng?i nhà c?a h?, và sau ?ó ??n Nottingham vào ngày 1 tháng 12^[56]. Hai tu?n sau ?ó, Anne ???c h? t?ng t?i Oxford, và ?oàn t? v?i ch?ng mình^[57]. "Chúa h?y giúp con", James th?t lên sau khi ???c tin con gái b? r?i mình vào ngày 26 tháng 11, "Ngay c? con c?a tr?m c?ng ?? r?i b? tr?m"^[58]. Ngày 19 tháng 12, Anne tr? v? Luan ??n, n?i mà kh?ng lau sau, bà ???c Wiliam ghé th?m. James b? tr?n sang Pháp vào ngày 23^[59]. Anne ???c miêu t? là kh?ng quan tam ??n vi?c ?ào thoát c?a ph? v??ng, thay vào ?ó ch? h?i cho trò ch?i th?ng th??ng c?a c? v? th?. Bà c? ch?ng t? b?n than mình b?ng cách nói r?ng bà "?? quen v?i vi?c ?? ch?i và kh?ng bao gi? thích làm b?t c? ?i?u gì mà ngoài t?m ?nh h??ng c?a mình"^[60].

Tháng 1 n?m 1689, Qu?c h?i Anh tuyên b? r?ng James ?? t? ??ng thoái v? v?i hành ??ng b? tr?n c?a nhà vua, do ?ó ngai vàng c?a Anh và Ireland b? tr?ng. Qu?c h?i Scotland c?ng th?ng qua quy?t ??nh t??ng t?, sau ?ó Wiliam và Mary ???c tuyên b? là vua và N? v??ng c?a c? ba n??c^[61]. ??o lu?t Claim of Rights ???c th?ng qua n?m 1689 v? v?n ?? k? v?; theo ?ó Anne và con cháu c?a bà ??ng dòng th? hai trong danh sách th?a k? sau con cháu chung c?a Wiliam và Mary, nh?ng r?t c?c thì lúc ?ó Mary c?ng kh?ng sinh ra ???c ng??i con nào; ti?p ??n là nh?ng ng??i con c?a Wiliam v?i nh?ng ng??i v? mà ?ng k?t h?n n?u Mary ch?t tr??c^[62]. Ngày 24 tháng 7 n?m 1689, Anne h? sinh m?t ng??i con trai, V??ng t?n Wiliam c?a ?an M?ch, c?ng t??c x? Gloucester. M?c dù b? b?nh nh?ng cu?i cùng v?n s?ng sót ??n tu?i thi?u niên. Khi Mary và Wiliam kh?ng có con, thì vì v??ng t?n này ???c xem nh? hi v?ng cu?i cùng v? m?t ng??i th?a k? cho dòng h? Stuart^[63].

Th?i Wiliam và Mary

Ch? ít lau sau khi ti?n quan vào n??c Anh, Wiliam và Mary ban th??ng cho John Churchill b?ng cách c?p cho ?ng l?nh ??a và phong làm bá t??c x? Marlborough, ??ng th?i hoàng than George ?? ???c phong làm c?ng t??c x? Cumberland. Anne ?? ngh? vi?c s? d?ng cung ?i?n Richmond và ph? c?p c?a qu?c h?i. William và Mary ban ??u t? ch?i ?? ngh? ?ó, nh?ng v? sau l?i kh?ng thành c?ng trong vi?c bác b? ?? ngh? ti?p theo, vì th? gay ra s? b?t hòa gi?a hai ch? em^[64]. S? c?ng th?ng trong m?i quan h? gia t?c tr? nên gay g?t h?n khi Wiliam kh?ng cho phép Hoàng than George có ???c m?t c?p hàm cao trong quan ??i^[65]. ??c Vua và N? v??ng lo s? r?ng n?u ?? cho Anne có quá nhi?u s? ??c l?p thì cu?i cùng h? s? ch?ng còn chút ?nh h??ng nào ??i v?i bà và bà s? có th? l?p ra m?t phe phái ??i l?p v?i chính quy?n^[66]. Trong kho?ng th?i gian ?ó^[67], theo ?? ngh? c?a Anne bà và Sarah Churchill, Lady Marlborough, b?t ??u ?? g?i nhau tên theo h? ch?ng ch? kh?ng cau n? than ph?n vua t?i, t?c là h? g?i nhau là Mrs. Morley and Mrs. Freeman, và khi ch? ? m?t mình v?i nhau thì ??a v? c?a h? là bình ??ng^[68]. Tháng 1 n?m 1692, do nghi ng? r?ng Marlborough ?? bí m?t am m?u v?i nh?ng ng??i ?ng h? c?u v??ng James, t?c là phái Jacobites, William và Mary sa th?i ?ng ra kh?i b? máy cai tr?. ?? t? y ?ng h? gia t?c Marlboroughs, Anne th??ng cùng Sarah ?i ??n m?t s? ki?n t? ch?c trong hoàng cung, và t? ch?i l?nh c?a N? v??ng ch?m d?t m?i quan h? v?i gia ?ình Sarah^[69]. Lady Marlborough sau ?ó ?? b? c?m ?i vào các cung ?i?n c?a hoàng gia; Anne ???c tin ?ó v? cùng gi?n d? và b? kh?i hoàng cung, ??n trú ng? t?i Syon House, ng?i nhà c?a C?ng t??c x? Somerset. Do v?y, bà b? t??c ?i m?i danh hi?u, tri?u th?n b? c?m t?i g?p bà, và quy?n c?ng dan c?a Anne c?ng b? thu h?i^[70]. Vào tháng 4, Anne ?? sinh ra m?t ng??i con trai, nh?ng c?u bé ?? ch?t ngay sau khi chào ??i có vài phút. Mary ??n th?m bà, nh?ng kh?ng có c?nh tình c?m th?m thi?t mà thay vào ?ó, N? v??ng trách móc Anne vì bà k?t b?n v?i Sarah. ?ó là l?n cu?i cùng hai ch? em g?p nhau^[71]. Cu?i n?m ?ó, Anne chuy?n t?i Berkeley House t?i Piccadilly, Luan ??n, n?i bà sinh ra m?t c? con gái ch?t y?u vào tháng 3 n?m 1693^[72].

Mary qua ??i vì b?nh ??u mùa n?m 1694, và Wiliam m?t mình cai tr? n??c Anh cho t?i khi qua ??i. Lúc ?ó, Anne tr? thành ng??i ??ng ??u trong danh sách k? v?, vì n?u Wiliam có l?y m?t ng??i v? khác và sinh con ?i n?a thì quy?n k? v? v?n ph?i ?u tiên cho con cháu dòng h? Stuart; sau ?ó hai ng??i c?ng khai hòa gi?i v?i nhau. Nhà vua kh?i ph?c danh hi?u cho Anne, cho phép c? s?ng trong cung ?i?n St James^[73], và ban t?ng cho bà m?t s? ?? trang s?c c?a Mary lúc còn s?ng^[74], song v?n tìm cách ng?n tr? Anne tham gia vào c?ng vi?c tri?u chính, nh?t là nh?ng khi ?ng vi?n chinh ? n??c ngoài^[75]. Ba tháng sau, nhà vua ph?c ch?c cho Marlborough^[76].

Theo l?i k? c?a James, Anne vi?t th? cho ?ng vào n?m 1696, yêu c?u vua cha kh?ng gay h?n sau khi mình k? v? Wiliam, và h?a h?n s? giao tr? l?i ngai vàng cho James Francis Edward t?i m?t th?i ?i?m thích h?p, song kh?ng r? là James có ??ng y ?? ngh? ?ó hay kh?ng^[77]. Có l? Anne ?? c? g?ng ?? ??m b?o cho ngày k? v? c?a mình b?ng cách ng?n ch?n s? tr? l?i c?a James^[78].

Ng??i th?a k? v??ng v?

Anne mang thai l?n cu?i cùng vào n?m 1699, vào ngày 25 tháng 1 n?m 1700, bà h? sinh ra m?t ??a con trai ?? ch?t l?u trong b?ng m?. Bà ?? t?ng mang thai ít nh?t m??i b?y l?n qua 16 n?m, và ?? b? s?y thai ho?c sinh con ch?t non ít nh?t 12 l?n. Trong s? n?m ng??i con c?a bà còn s?ng sót sau khi sinh, thì b?n ng??i kh?ng th? v??t qua ???c n?m th? hai c?a cu?c ??i^[79]. Anne b? nhi?m ch?ng b?nh "gout" khi?n bà th??ng xuyên g?p nh?ng c?n ?au ? tay chan và cu?i cùng b?ng và ??u, s?m nh?t là t? n?m 1698^[80]. C?n c? vào nh?ng ghi chép v? s? s?y thai liên t?c c?a Anne và các bi?u hi?n v? th? ch?t c?a bà, có th? Anne ?? m?c ch?ng b?nh lupus erythematosus^[81] ho?c h?i ch?ng Hughes^[82]. Ngoài ra, b?nh viêm vùng ch?u có th? gi?i thích ly do t?i sao các tri?u ch?ng xu?t hi?n trên ng??i bà c? g?n trùng v?i th?i ?i?m thai kì áp chót^[81]^[83]. M?t s? y ki?n khác cho r?ng nguyên nhan vi?c Anne sinh khó là do listeriosis^[84], ti?u ???ng, ch?ng ch?m phát tri?n c?a t? cung và kh?ng t??ng thích rhesus (m?t ch?t trong h?ng c?u huy?t)^[85]. Ch?ng kh?ng t??ng thích rhesus th??ng bi?u hi?n n?ng n? h?n ? nh?ng l?n mang thai ti?p theo, kh?ng phù h?p v?i tình tr?ng c?a Anne vì hoàng t? Wiliam v?n chào ??i sau m?t lo?t nh?ng l?n mang thai ch?t l?u c?a ng??i m?^[86]. Các chuyên gia c?ng lo?i tr? nguyên nhan giang mai, porphyria và bi?n d?ng x??ng ch?u cho vi?c sinh khó c?a Anne vì nó kh?ng phù h?p v?i tình tr?ng c?a bà^[87].

B?nh gout c?a Anne ?nh h??ng r?t nhi?u ??n s?c kh?e c?a bà^[88]. Khi bàn vi?c n??c trong tri?u ?ình, bà th??ng ph?i ng?i trên m?t chi?c ki?u, ho?c ng?i trên xe l?n^[89]. Tr?ng l??ng c?a Anne t?ng lên nhanh ch?ng vì bà s?ng mà v?n ??ng khá ít, theo l?i nói c?a Sarah "bà khá to l?n, dáng th? và m?p m?tr. Có cái gì ?ó uy nghi trong cái nhìn c?a bà, nh?ng pha tr?n vào trong ?ó là m?t s? ?m ??m trong tam h?n"^[90]. Nam t??c Sir John Clerk, miêu t? v? N? v??ng và n?m 1706: "gi?ng nh? tri?u ch?ng c?a gout, bà th??ng v? cùng ?au ??n, và trên này m?i d?p bà ?? ???c nhi?u trong các r?i lo?n nh? v? v? nhan c?a các ??i t??ng c?a mình. Khu?n m?t c?a bà, th?y có màu ??, kèm theo m?t cái gì ?ó ?áng s?, cách ?n m?c c?u th? c?a c?, và bàn chan b? c?a bà lu?n ph?i ??p b?ng thu?c, nh?ng b?ng này ??p lên khi?n bà khá khó ch?u. T?i ?? b? ?nh h??ng nhi?u b?i hình ?nh này... ".^[91]

Ng??i con duy nh?t còn s?ng sót c?a Anne, V??ng t?n Wiliam, C?ng t??c x? Gloucester, ?? qua ??i vào ngày 30 tháng 7 n?m 1700 ? tu?i 11. Anne và ch?ng "choáng ng?p v?i s? ?au bu?n"^[92]. Anne ra l?nh cho h? gia c?a mình ?? ph?i ?? tang trong ngày gi? c?a v??ng t?n^[93]. V?i vi?c William kh?ng có con và Gloucester qua ??i, Anne là ng??i k? th?a duy nh?t còn s?ng theo ??o lu?t n?m 1689. ?? gi?i quy?t cu?c kh?ng ho?ng th?a và ng?n c?n m?t ph?c ng?i cho James Francis Edward, Qu?c h?i n??c Anh ?? ban hành ??o lu?t K? v? n?m 1701, trong ?ó quy ??nh r?ng n?u Anne và Wiliam ??u kh?ng có con, Qu?c h?i Anh và Ireland s? quy?t ??nh ch?n Sophie, Bà tuy?n h?u x? Hannover, và là c? h? c?a Anne, làm ng??i th?a k? ngai vàng. Sophie là cháu ngo?i c?a James I (?ng c? Anne), th?ng qua m? bà - Elizabeth là ch? gái vua Charles I (?ng n?i Anne). H?n n?m m??i yêu sách C?ng giáo có liên quan ch?t ch? h?n ?? Anne ?? ???c lo?i tr? t? các nhánh th?a k? ti?p theo^[94]. Ph? v??ng c?a Anne qua ??i vào tháng 9 n?m 1701, và góa ph? c?a ?ng, v??ng h?u ti?n nhi?m vi?t th? cho Anne, th?ng báo r?ng James ?? tha th? cho Anne và nh?c nh? bà v? vi?c ph?c h?i v??ng v? cho James Francis Edward khi x?a. Tuy nhiên Anne l?i ch?p nh?n ??o lu?t th?a k? v?a ???c ??a ra^[95].

N? v??ng

Anne tr? thành N? v??ng sau cái ch?t c?a Wiliam vào ngày 8 tháng 3 n?m 1702, và ngay sau ?ó ti?n hành l? gia mi?n^[96]. Trong bài phát bi?u ??u tiên c?a bà tr??c Qu?c h?i Anh vào ngày 11 tháng 3, c? tuyên b? tách mình ra kh?i pháp lu?t c?a ng??i anh h? Hà Lan v?a quá c? và nói: "Theo t?i bi?t trái tim t?i là hoàn toàn thu?c v? n??c Anh, t?i có th? ??m b?o v?i quy v? r?t chan thành r?ng kh?ng có b?t c? ?i?u gì quy v? có th? mong ??i hay mong mu?n t? t?i mà t?i s? kh?ng s?n sàng ?? làm vì h?nh phúc và s? th?nh v??ng c?a n??c Anh^[97]."

Kh?ng bao lau sau khi ??ng quang, Anne phong cho ch?ng làm T? l?nh H?i quan Hoàng gia, n?m quy?n ki?m soát h?i quan hoàng gia trên danh ngh?a^[98]. Anne ?? trao quy?n qu?n ly quan ??i cho Marlborough, phong cho ?ng ta làm ??i tá th?y quan^[99]. Marlborough c?ng ?? nh?n ???c nhi?u ??c an t? N? v??ng; ?ng ?? ???c phong làm Hi?p s? Garter và ???c nang lên ??n t??c c?ng. C?ng n??ng Marlborough ???c b? nhi?m làm Groom of the Stole, Mistress of the Robes, and Keeper of the Privy Purse^[100].

Anne chính th?c làm l? gia mi?n vào ngày St George, 23 tháng 4 n?m 1702^[101]. Do ?nh h??ng t? c?n b?nh gout, bà ?? ph?i ??n Tu vi?n dòng Bi?n ??c^[102] b?ng ki?u, và chi?c áo choàng n?ng tr?ch và dài lê thê^[103]. Ngày 4 tháng 5, n??c Anh tham gia vào Chi?n tranh K? v? Tay Ban Nha, liên minh v?i áo và C?ng hòa Hà Lan ?? ch?ng l?i Pháp và Tay Ban Nha^[104]. Do vua Carlos II c?a Tay Ban Nha qua ??i mà kh?ng có con n?i d?i vào n?m 1700, ngai vàng Tay Ban Nha b? tranh ch?p gi?a hai phe: ??i c?ng t??c Karl c?a áo, ??i di?n cho nhà Habsburg và Philippe de Bourbon, C?ng t??c x? Anjou, ??i di?n cho nhà Bourbon. Dù Philippe m?i là ng??i th?a k? h?p pháp, nh?ng n??c Anh ??ng v? phía Karl, vì cho r?ng vi?c m?t thành viên hoàng t?c Pháp lên cai tr? Tay Ban Nha s? khi?n cho th? can b?ng ? chau ?u b? ??o l?n^[105].

??o Lu?t liên minh 1707

Trong khi Ireland ?? ???c và x? Wales t? lau ?? ???c coi là m?t ph?n c?a V??ng qu?c Anh, thì Scotland v?n là m?t n??c có ch? quy?n ??c l?p v?i qu?c h?i và lu?t pháp riêng. ??o lu?t n?m 1701 ???c qu?c h?i Anh th?ng qua, áp d?ng t?i Anh và Ireland, nh?ng Scotland thì kh?ng, b?i vì thi?u s? nh?ng ng??i có th? l?c ? n??c này mu?n b?o t?n v??ng tri?u Stuart^[106]. Anne ?? tuyên b? r?ng vi?c thi?t l?p m?t liên minh gi?a Anh và Scotland là "r?t c?n thi?t" trong bài phát bi?u ??u tiên c?a bà tr??c Qu?c h?i Anh^[107], và m?t h?i ngh? Anh-Scotland ?? ???c tri?u t?p t?i n?i ? c? c?a N? v??ng, Cockpit ?? th?o lu?n v? các ?i?u kho?n vào tháng 10 n?m 1702. Các cu?c ?àm phán k?t thúc vào ??u tháng 2 n?m 1703 và ?? th?t b?i khi kh?ng ??t ???c m?t th?a thu?n chung nào^[108]^[109]. Ng??i ??i di?n c?a Scotland ?áp l?i ??o lu?t th?a k? b?ng cách th?ng qua ??o lu?t An ninh n?m 1704, t?ng thêm s?c m?nh cho quy t?c Scotland, và tuyên b? r?ng n?u N? v??ng kh?ng th? có con ???c n?a, thì Qu?c h?i Scotland s? ch?n m?t ng??i trong dòng d?i quy t?c n??c này làm qu?c v??ng^[110]. Ng??i s? ???c l?a ch?n làm vua ? Scotland s? kh?ng ph?i là ng??i n?i ng?i ? Anh, tr? phi hoàng gia ch?p nh?n quy?n t? do th??ng m?i cho các th??ng gia ng??i Scotland^[111]. Lúc ??u, Anne t? ch?i ch?p thu?n, nh?ng l?i ph?i ??ng tình vào n?m sau, khi phía Scotland ?ánh ti?ng v? m?t cu?c chi?n tranh v?i Anh^[112].

?áp l?i, Qu?c h?i Anh th?ng qua ??o lu?t Act n?m 1705, ?e d?a s? áp ??t các bi?n pháp tr?ng ph?t kinh t? và ki?m soát g?t gao ??i v?i nh?ng ng??i Scotland ? ngoài n??c Anh, tr? khi Scotland ho?c b?i b? ??o lu?t An ninh ho?c ch?p nh?n m?t ??o lu?t liên minh^[113]. Phía Scotland l?a ch?n con ???ng th? hai, và Ngh? vi?n Anh ?? ??ng y b?i b? ??o lu?t Alien^[114], và các ?y viên m?i ???c ch? ??nh b?i N? v??ng Anne vào ??u n?m 1706 ?? th??ng l??ng các ?i?u kho?n c?a liên minh^[115]. Các ?i?u kho?n này ?? ???c so?n ra và ?? trình lên N? v??ng vào ngày 23 tháng 7 n?m 1706^[116], và ???c phê chu?n b?i Qu?c h?i Anh và Qu?c h?i Scotland vào l?n l??t các ngày 16 tháng 1 và 6 tháng 3 n?m 1707^[117]. Theo ??o lu?t Liên minh, Anh và Scotland ?? th?ng nh?t thành m?t v??ng qu?c duy nh?t ???c g?i là V??ng qu?c Liên hi?p Anh, v?i m?t qu?c h?i duy nh?t, vào ngày 1 tháng 5 n?m 1707^[118]. Anne, ng??i r?t ?ng h? chính sách liên minh dù g?p ph?i s? ph?n ??i c?a c? hai qu?c gia, ?? làm l? t? ?n ? nhà th? Nhà th? St Paul. Ng??i Scotland là Nam t??c th? nh?t Sir John Clerk c?ng ??n tham d? và t??ng thu?t l?i: "kh?ng ai xu?t hi?n trong d?p này mà ngày càng chan thành sùng ??o và bi?t ?n h?n c? chính N? v??ng".^[119]

L??ng ??ng tranh ch?p

Tri?u ??i c?a Anne ?? l?i d?u ?n b?i s? phát tri?n c?a h? th?ng hai ??ng. Nói chung, ??ng Tory hoàn toàn ?ng h? Anh giáo và quan tam ??n quy?n l?i c?a giai c?p quy t?c, trong khi ??ng Whigs d?u tranh cho l?i y c?a nh?ng ng??i theo ??o Tin Lành b?t ??ng chính ki?n. Là m?t ng??i trung thành v?i Anh giáo, Anne có ph?n nghiêng v? ??ng Tory^[120]. Các b? tr??ng ???c b? nhi?m d??i th?i Anne ch? y?u là thành viên c?a ??ng Tory, bao g?m nhi?u nhà l?nh ??o ch? ch?t c?a ??ng này nh? Daniel Finch, Bá t??c th? hai c?a Nottingham, và c?u c?a N? v??ng là Laurence Hyde, Bá t??c th? nh?t c?a Rochester^[121]. ??ng ???c l?nh ??o b?i Lord Treasurer và Lord Godolphin và ng??i ???c Anne r?t tin t??ng là c?ng t??c Marlborough, ng??i ???c can nh?c ti?t ch? ??ng này, cùng v?i ng??i ??ng ??u H? vi?n, Robert Harley.

Anne ?ng h? D? lu?t c?m ch? giáo ?? qu?c gia vào n?m 1702, ???c xúc ti?n b?i ??ng Tory, và b? ph?n ??i b?i ??ng Whigs. D? lu?t ???c ??t ra nh?m lo?i b? ?nh h??ng c?a nh?ng ng??i Tin lành b?t ??ng chính ki?n tr??c c?ng chúng b?ng cách ?? m?t l? h?ng v? pháp lu?t trong các hành vi ki?m tra, pháp lu?t cho nh?ng ng??i tuan giáo ? Anh. Các lu?t hi?n hành cho phép ng??i kh?ng theo Anh giáo nh?m m?t ch?c v? trong chính ph? n?u h? hi?p th?ng v?i Anh giáo m?i n?m m?t l?n. Ch?ng c?a Anne ?? b? ép ph?i b? phi?u ch?p nh?n d? lu?t, m?c dù ?ng là m?t ng??i theo ??o C? ??c, ?ng là m?t th?nh tho?ng conformist mình. Các Whigs ch?n thành c?ng các hóa ??n cho th?i gian c?a phiên h?p qu?c h?i. Nh?ng ??ng Whigs ?? thành c?ng trong vi?c ph?n kháng l?i d? lu?t trong phiên h?p Qu?c h?i^[122]. Sau m?t tr?n b?o l?n vào n?m 1703, Anne c?u xin Chúa Tr?i "tha th? các t?i l?i c?a qu?c gia này mà ?? rút l?i phán xét ?áng bu?n này"^[123]. D? lu?t ???c tái ?? ngh? sau tr?n b?o ?ó^[124], nh?ng N? v??ng t? ch?i h? tr? nó vì cho r?ng vì vi?c này có th? sinh ra m?t cu?c tranh c?i l?n v? chánh tr?, và m?t l?n n? d? lu?t th?t b?i^[125]. N? l?c l?n th? ba ?? ?? ngh? d? lu?t này vào tháng 11 n?m 1704 c?ng b? c?n tr?^[126].

Các thành viên c?a ??ng Whigs ?ng h? vi?c tham gia vào Chi?n tranh K? v? Tay Ban Nha và h? th?m chí còn n?m nhi?u ?nh h??ng h?n trong tri?u ?ình k? c? khi C?ng t??c Marlborough giành ???c m?t chi?n th?ng ? tr?n Blenheim n?m 1704. Nhi?u ng??i trong ??ng Tory, ph?n ??i m?t cu?c chi?n ch?ng l?i n??c Pháp^[127], ?? b? cách ch?c. Godolphin, Marlborough, và Harley, ng??i ?? thay th? Nottingham ? v? trí Ngo?i tr??ng c?c B?c, hình thành th? chan v?c^[128]. H? b? bu?c ph?i d?a nhi?u h?n vào s? h? tr? t? các thành viên ??ng Whigs, và ??c bi?t là t? Lords Somers, Halifax, Orford, Wharton và Sunderland - nh?ng ng??i N? v??ng kh?ng ?a. Sarah, c?ng n??ng Marlborough, kh?ng ng?ng thuy?t phuc N? v??ng b? nhi?m nhi?u thành viên ??ng Whigs và gi?m b?t th? l?c c?a ??ng Tory, mà bà coi là có nhi?u ng??i thu?c phe Jacobites, và N? v??ng ngày càng b?t m?n v?i c? ?y^[129].

.

N?m 1706, Godolphin và Marlboroughs bu?c Anne b? nhi?m L?nh chúa Sunderland, m?t thành viên c?a ??ng Whigs và là con r? c?a Marlboroughs, làm Ngo?i tr??ng C?c Nam^[130]. Hành ??ng này tuy c?ng c? v? trí c?a B? tr??ng trong Qu?c h?i, nh?ng c?ng khi?n cho ?ng ta m?t ?i s? tín nhi?m c?a N? v??ng. Anne ngày càng b?t m?n v?i Godolphin và ng??i b?n than tr??c ?ay c?a bà, c?ng n??ng Marlboroughs, nh?t là t? vi?c h? tr? Sunderland và ?ng c? viên ??ng Whigs khác cho các v? trí ?ang b? thi?u trong Ngh? vi?n và Nhà th?^[131]. N? v??ng tìm cách liên h? v?i Harley, ng??i ?? b?t m?n v?i Marlborough và Godolphin. Bà c?ng tr? nên tín nhi?m Abigail, ng??i h?u phòng m?i, và m?i quan h? c?a bà v?i c?ng n??ng Sarah tr? nên x?u ?i. Abigail có m?i quan h? v?i c? Harley và c?ng n??ng, nh?ng v? m?t chính tr? thì bà nghiêng v? Harley, nên th??ng ?óng vai trò trung gian gi?a ?ng ta và N? v??ng^[132].

Các b? trong n?i các di?n ra m?t s? tranh ch?p vào ngày 8 tháng 2 n?m 1708, khi Godolphin và Marlboroughs ?? ngh? N? v??ng ?? ph?i sa th?i Harley là h? s? r?i kh?i Ngh? vi?n. Khi N? v??ng có v? ng?n ng?i, Marlborough và Godolphin t? ch?i tham d? m?t cu?c h?p n?i các. Harley c? g?ng ?? l?nh ??o Ngh? vi?n mà kh?ng có hai ng??i kia, nh?ng m?t s? thành viên ch? ch?t trong ?ó có c?ng t??c c?a Somerset t? ch?i tham gia b?t kì m?t cu?c h?p nào cho ??n khi Godolphin và Marlboroughs tr? v?^[133]. Cu?i cùng, N? v??ng bu?c ph?i sa th?i Harley^[134].

Tháng sau, ng??i em cùng cha khác m? c?a Anne là James Francis Edward Stuart, tìm cách ??a quan ?? b? vào Scotland v?i s? h? tr? c?a n??c Pháp hòng giành l?i ng?i vua^[135]. Anne ?? ph? quy?t D? lu?t dan quan Scotland n?m 1708 vì lo ng?i các l?c l??ng dan quan Scotland kh?ng trung thành v?i hoàng gia và ?i theo nh?ng ng??i Jacobites^[136]. Bà c?ng là nguyên th? c?a Anh cu?i cùng tuyên b? ph? quy?t m?t d? lu?t c?a Qu?c h?i cho ??n ngày h?m nay, m?c dù quy?t ??nh này kh?ng ???c phán xét ?úng sai vào th?i ?i?m ?o^[137]. Các h?m ??i c?a Jacobites và quan Pháp kh?ng th? ?? b? lên ??o Anh ???c và b? ?u?i b?i tàu ch? huy c?a Sir George Byng. Sau s? ki?n này, th? l?c c?a ??ng Tory gi?m sút và ??ng Whigs ?? có th? b?o ??m m?t chi?n th?ng trong cu?c b?u c? n?m 1708^[138].

C?ng n??ng Marlborough ?? r?t gi?n d? khi Abigail chuy?n sang cung ?i?n Kensington Palace, n?i mà Sarah coi là c?a riêng bà, m?c dù c? r?t hi?m khi t?i ?ó^[139]. Tháng 7 n?m 1708, Sarah ?? ??n tri?u ?ình mang theo m?t bài th? ???c vi?t b?i m?t thành viên Whig, có l? là Arthur Maynwaring^[140], v?i n?i dung t? cáo m?i quan h? ??ng tính n? gi?a Anne và Abigail^[141]. C?ng n??ng vi?t m?t b?c th? cho N? v??ng nói r?ng bà ?? b? làm t?n h?i ??n danh ti?ng c?a mình b?ng vi?c th? thai "m?t ni?m ?am mê l?n ??i v?i m?t ng??i ph? n? nh? v?y... l? lùng và v? trách nhi?m"^[142]. Sarah cho r?ng Abigail ?? h?t tay trên trong vi?c l?y lòng N? v??ng, vi?t r?ng:"T?i kh?ng bao gi? ngh? r?ng nh?ng vi?c làm nh? v?y c?a Ng??i là phù h?p cho m?t N? v??ng v? ??i. Nhi?u ng??i thích s? hài h??c c?a ng??i h?u gái ?ó và ?? r?t t?t v?i c? ta, nh?ng th?t là l? lùng khi có nh?ng quan h? riêng t? v?i ng??i ?ó và ??a h? thay cho v? trí c?a m?t ng??i b?n than"^[143]. Trong khi m?t s? s? gia hi?n ??i k?t lu?n r?ng r?t có th? Anne là m?t ng??i ??ng tính n?^[144], nh?ng c?ng có nhi?u y ki?n ph?n ??i^[145]. Theo y ki?n c?a ng??i vi?t ti?u s? Anne, bà ???c nh?n xét r?ng ch? xem Abigail nh? m?t ng??i h?u ?áng tin c?y^[146]. Tác gi? cho r?ng Anne là m?t ng??i ph? n? s?ng theo truy?n th?ng, r?t chung th?y và giúp ?? r?t nhi?u cho phu quan^[147].

T?i bu?i l? t? ?n cho sau chi?n th?ng ? tr?n Oudenarde, Anne ?? kh?ng ?eo nh?ng ?? trang s?c mà Sarah ?? ch?n cho bà. Ngay t?i c?a Nhà th? St Paul, hai ng??i ?? tranh c?i quy?t li?t, ??nh ?i?m là vi?c Sarah xúc ph?m N? v??ng khi yêu c?u N? v??ng ?? cho mình yên^[148]. Anne tr? nên suy s?p v? tinh th?n và r?t th?t v?ng v? c?ng n??ng^[149]. Khi Sarah chuy?n m?t lá th? có n?i dung kh?ng liên quan t? ch?ng bà ??n cho Anne, bao g?m l?i ghi chú ti?p t?c tranh lu?n, Anne ?? ?áp l?i th?ng th?ng: "Sau nh?ng m?nh l?nh mà c?ng n??ng ??a cho ta ?? cho ta vào ngày t? ?n mà ta kh?ng ?áp l?i, ta th?y kh?ng c?n thi?t ph?i r?c r?i v?i c?ng n??ng b?ng nh?ng dòng này, nh?ng ?? ?áp l?i th? c?a ngài c?ng t??c Marlborough có th? an toàn ??n tay c?a c?ng n??ng, và cho cùng m?t ly do kh?ng th? nói ra, c?ng kh?ng ph?i c?a c?ng n??ng mà kèm theo nó".^[150].

Cái ch?t c?a V??ng phu George

Anne tr? nên ?au kh? b?i cái ch?t c?a phu quan, V??ng phu George vào tháng 10 n?m 1708^[151], s? ki?n này là m?t b??c ngo?t l?n cho tình b?n c?a Anne và Sarah. C?ng n??ng ??n Cung ?i?n Kensington ngay tr??c khi J?rgen qua ??i, và sau khi ?ng ch?t, N? v??ng r?i kh?i cung ?i?n ?? ??n Cung ?i?n St James trái v?i y mu?n c?a c?ng n??ng^[152]. Anne ph?n n? tr??c hành ??ng c?a Sarah, trong ?ó có c? vi?c bà ta l?y ?i m?t b?c tranh v? George trong phòng ng? c?a N? v??ng và t? ch?i tr? l?i v?i ly do:"tránh cho N? v??ng kh?i ?au bu?n khi nhìn th?y nh?ng gì liên quan t?i ng??i than yêu ?? quá c?"^[153].

Các thành viên ??ng Whig l?i d?ng cái ch?t c?a George ?? m?u l?i cho riêng mình. S? l?nh ??o c?a ?? ??c h?i quan kh?ng ???c tán thành t? gi?i l?nh ??o Whig, nh?ng ng??i ?? ??i l?i cho hoàng than George và phó c?a ?ng, George Churchill (anh trai c?a John Churchill) v? s? l?nh ??o quá y?u kém ??i v?i l?c l??ng h?i quan^[154]. V?i vi?c ??ng Whig ?ang chi?m th? th??ng phong t?i Ngh? vi?n, và N? v??ng ?ang qu?n trí vì cái ch?t c?a phu quan, h? bu?c bà ph?i ch?p nh?n s? l?nh ??o phe ??ng Lords Somers và Wharton ??i v?i n?i các. Tuy nhiên, N? v??ng nh?n m?nh r?ng b?n than bà s? ??m nh?n ch?c ?? ??c h?i quan, mà kh?ng c?n b? nhi?m b?t kì m?t thành viên nào khác trong chính ph? ?? thay vào v? trí c?a George. Kh?ng ch?u b? cu?c, gi?i l?nh ??o Whig h?p kín v?i nhau và m?i Bá t??c x? Orford, m?t thành viên khác trong phe ??ng và r?t tích c?c ch?ng ??i George, vào v? trí ?? ??c h?i quan th? nh?t. Anne quy?t ??nh giao ch?c v? l?nh ??o H?i quan cho Bá t??c Pembroke, vào ngày 29 tháng 11 n?m 1708. áp l?c t? phe Whig ?è n?ng lên N? v??ng, Pembroke và Godolphin, và Pembroke ph?i t? ch?c ch? sau ch?a ??y m?t n?m l?nh ??o. Vào tháng 10 n?m 1709, Anne ch?p nh?n cho Orford ki?m soát h?i quan v?i ch?c v? ?? ??c th? nh?t^[155].

Sarah ti?p t?c trách móc Anne vì m?i quan h? c?a bà v?i Abigail. Vào tháng 10 n?m 1709, Anne ?? vi?t th? cho C?ng t??c Marlborough yêu c?u ?ng b?o v? mình "nh?ng ngay vi?c trêu ch?c và hành h? ta và c? x? m?t cách ?àng hoàng theo ?úng nghi l? v?i c? b?n bè và N? v??ng c?a bà ta"^[156]. Vào ngày th? n?m tr??c l? Ph?c sinh, 6 tháng 4 n?m 1710, Anne và Sarah g?p nhau l?n cu?i cùng. Theo bà c?ng n??ng, N? v??ng t? ra l?m lì và cau n? nghi l?, liên t?c l?p ?i l?p l?i cau nói: "Dù bà có nói r?ng bà chép l?i vi?c này trên gi?y t?" ho?c "Bà nói bà mu?n có cau tr? l?i, ta s? cho bà ch? kh?ng", và h?n th? n?a^[157].

Chi?n tranh k? v? Tay Ban Nha

Khi Chi?n tranh k? v? Tay Ban Nha n? ra, n??c Anh ?? tiêu t?n vào cu?c chi?n khá nhi?u nhan l?c và v?t l?c, vì th? kh?ng ???c s? ??ng qu?n chúng tán thành, uy tín c?a ??ng Whig do ?ó suy gi?m theo^[158]. Vào lúc ?ó, xu?t hi?n l?i bu?c t?i c?a Henry Sacheverell, m?t thành viên ch? ch?t trong Giáo h?i ??ng v? phe ??ng Tory, vào ??ng Whig, khi?n cho qu?n chúng càng tr? nên b?t m?n. Anne cho r?ng Sacheverell ph?i b? tr?ng ph?t vì t? y th?c m?c v? "Cách m?ng Vinh quang", nh?ng hình ph?t kh?ng nên n?ng n? quá vì s? d? lu?n n?i lên ph?n ??i^[159]. T?i Luan ??n, m?t cu?c b?o ??ng n? ra nh?m h? tr? cho Sacheverell, và l?c l??ng quan ??i kh?ng ?? ?? d?p t?t cu?c n?i d?y. Ngo?i tr??ng Sunderland mi?n c??ng dùng t?i l?c l??ng v? binh riêng c?a N? v??ng ?? tham chi?n, khi?n s? b?o v? dành cho bà khá l?ng l?o. Anne tuyên b? r?ng Chúa Tr?i s? b?o v? mình và ra l?nh cho Sunderland b? trí quan ??i^[160]. Theo nh? y mu?n c?a N? v??ng, Sacheverell b? k?t t?i, nh?ng hình ph?t dành cho ?ng ta ch? là b? c?m thuy?t giáo 3 n?m, quá nh? cho m?t hành vi mang tính nh?o báng hoàng gia^[160].

Trong khi ?ó N? v??ng ngày càng m?t ni?m tin ??i v?i Marlboroughs và chính ph? hi?n t?i, nên ?? tìm c? h?i ?? cách ch?c Sunderland vào tháng 6 n?m 1710^[161], ti?p ?ó là Godolphin vào tháng 8 n?m ?ó. Các thành viên ??ng Whig l?n l??t b? th?t s?ng m?c dù khi ?ó Marlborough v?n n?m quy?n l?c cao nh?t trong quan ??i. Bà b? nhi?m m?t n?i các m?i, ??ng ??u là Harley, và b?t ??u ?àm phán v?i n??c Pháp. Trái v?i nh?ng chính sách c?a ??ng Whig, Harley và n?i các c?a ?ng s?n sàng th??ng l??ng khi ch?p thu?n cho Philip c?a Anjou thu?c dòng h? Bourbon làm vua c?a Tay Ban Nha, bù l?i là ?òi m?t s? quy?n l?i v? kinh t?^[162]. Trong cu?c b?u c? qu?c h?i r?ng ngay sau ?ó, Harley, ?ang nh?n ???c s? tín nhi?m t? hoàng gia, ?? giúp cho ??ng Tory có m?t chi?n th?ng l?n^[163]. Qua l?i khuyên c?a Harley, N? v??ng tr? nên c?ng r?n h?n v?i Sarah. Tháng 1 n?m 1711, Anne bu?c Sarah ph?i t? b? Chìa khóa Vàng (bi?u t??ng v? trí Ch??ng kh? C? m?t vi?n mà bà gi?) trong vòng hai ngày, c?nh báo r?ng "Ta s? kh?ng nói chuy?n gì khác cho ??n khi ta có chi?c chìa khóa." Sarah ?ành ch?p nh?n và các v? trí c?a bà r?i vào tay Abigail Masham và C?ng n??ng Somerset^[164]^[165]. Harley b? m?t ng??i Pháp, Marquis de Guiscard, ám sát vào tháng 3, Anne khóc lóc r?t nhi?u vì cho r?ng ?ng ta s? kh?ng th? qua kh?i, nh?ng sau ?ó Harley d?n h?i ph?c^[166]. Cái ch?t c?a Godolphin do b?nh t?t vào tháng 9 n?m 1712 kh?ng làm Anne khóc nhi?u, bà còn trách m?ng n?ng n? c?ng t??c Marlboroughs^[167].

Anh c? c?a Qu?n c?ng Karl là hoàng ?? Joseph qua ??i vào tháng 4 n?m 1711. M?t d? th?o v? hòa ??c trình lên N? v??ng ?? kh?ng h?p v?i y ki?n c?a ??ng Whigs, nh?ng ng??i mu?n ki?m ch? tham v?ng c?a dòng h? Bourbon^[168]. T?i Th??ng vi?n, n?i mà ??ng Tory chi?m ?a s? và n?m th? th??ng phong, các thành viên ??ng Whig d?a vào s? h? tr? c?a Bá t??c x? Nottingham nh?m ch?ng l?i Hi?p ??c, và h?a s? ?ng h? D? lu?t Occasional Conformity c?a ?ng ta^[169]. Nh?n th?y r?ng mình c?n có nh?ng hành ??ng c? th? ?? d?p ?i s? chia r? trong Th??ng vi?n, Anne mi?n c??ng phong hàm cho 12 Huan t??c m?i^[170]. Ch?ng c?a Abigail, Samuel Masham, ???c phong làm Nam t??c, m?c dù bà t?ng qu? quy?t v?i Harley r?ng bà "kh?ng bao gi? có b?t k? d? ??nh nào ?? t?o ra m?t quy bà tuy?t v?i [Abigail], và ph?i m?t m?t ng??i ph?c v? h?u ích"^[171]. Trong cùng ngày h?m ?ó (29 tháng 12, Marlborough ?? cách ch?c ch? huy quan ??i^[172]. Anne g?i th? cho c?ng t??c, vi?t r?ng:"Ta l?y làm ti?c cho thanh danh c?a ngài r?ng các ly do ?? tr? nên c?ng khai t?i m?c ta c?n thi?t ph?i cho ngài bi?t r?ng ngài ?? khi?n mình kh?ng còn phù h?p ?? ti?p t?c ph?c v? ta thêm n?a"^[173]. M?t hòa ??c ?? ???c phê chu?n, n??c Anh c?ng nh?n Philip là vua c?a Tay Ban Nha và ch?m d?t cu?c chi?n tranh^[174].

Theo Hi?p ??c Utrecht, Nhà vua Louis XIV c?a Pháp c?ng nh?n quy?n k? v? c?a nhà Hannover t?i n??c Anh^[175]. Tuy nhiên, có tin ??n r?ng Anne và m?t s? thành viên trong ngh? vi?n mong mu?n r?ng ng??i k? v? là James Francis Edward Stuart ch? kh?ng ph?i là Sophia Hannover, m?c dù N? v??ng ch?i b? chuy?n ?ó ? n?i c?ng c?ng và trong t? gia c?a mình^[176]. Tin ??n này ???c phát tán t? vi?n N? v??ng t? ch?i cho b?t kì thành viên nào c?a gia t?c Hannover ??n th?m ho?c chuy?n t?i n??c Anh^[177]. ?ó c?ng là m?u ?? c?a Harley và Th? ky ??ng Tory, Bolingbroke, ng??i ?? có cu?c th?o lu?n bí m?t v?i James cho m?t am m?u kh?i ph?c s? cai tr? c?a nhà Stuart cho ??n ??u n?m 1714^[178].

Qua ??i

Anne ?? b? b?nh và kh?ng th? ?i l?i trong kho?ng th?i gian t? tháng 1 ??n tháng 7 n?m 1713^[179]. Vào ngày Giáng sinh, bà b? b?t t?nh và n?m li?t gi??ng trong nhi?u gi?^[180], d?n ??n nh?ng tin ??n r?ng N? v??ng kh?ng còn s?ng ???c bao lau^[181]. Bà ?? d?n h?i ph?c nh?ng l?i ?m n?ng m?t l?n n?a vào tháng 3 n?m 1714^[182]. Vào tháng 7, Anne kh?ng còn tin t??ng vào Harley, th? ky c?a ?ng ghi nh?n r?ng Anne nói v?i n?i các "?ng ta ?? b? qua t?t c? các nhi?m v?, hi?m khi t? ra hi?u bi?t, khi ?ng ta t? thanh minh cho chính mình, thì ta kh?ng tin nh?ng gì ?ng ta nói là s? th?t, ?ng ta c?ng kh?ng bao gi? ??n g?p ta sau khi ???c b? nhi?m, ?ng ta th??ng say r??u, và cu?i cùng là ?ng ta c? x? v?i ta nh? ??i v?i m?t ng??i b?nh, thi?u ?úng ??n và t?n tr?ng"^[183]. Ngày 27 tháng 7 n?m 1714, gi?a kì ngh? mùa hè, N? v??ng tr?c xu?t Harley kh?i ch?c v? c?a ?ng ta^[184]. M?c dù s?c kh?e kh?ng ??m b?o, ?i?u mà các bác s? c?a bà cho r?ng nguyên nhan là do s? c?ng th?ng th??ng xuyên v? nh?ng chính s? trong n??c, nh?ng N? v??ng ?? tham gia hai cu?c h?p n?i các vào ?êm t?i nh?ng v?n ch?a xác ??nh ng??i k? nhi?m Harley. M?t cu?c h?p th? ba ?? b? h?y b? khi bà tr? nên quá y?u ?t và kh?ng th? tham d?^[185]. Bà b? c?m kh?u sau m?t c?n ??t qu? vào ngày 30 tháng 7 n?m 1714, c?ng là ngày gi? c?a hoàng t? Gloucester, và theo l?i khuyên c?a H?i ??ng C? m?t trao nhan viên c?a qu? v?n phòng ?? Whig quy t?c Charles Talbot, ?? Nh?t C?ng t??c x? Shrewsbury. Bà qua ??i vào kho?ng 7 gi? 30 phút sáng ngày 1 tháng 8 n?m 1714^[186]. John Arbuthnot, m?t trong nh?ng bác s? c?a N? v??ng, ngh? r?ng cái ch?t c?a bà là m?t s? gi?i thoát cho m?t cu?c ??i y?u ?t và bi k?ch, ?ng vi?t cho Jonathan Swift: "T?i tin r?ng gi?c ng? là kh?ng bao gi? chào ?ón nhi?u h?n ?? m?t du khách m?t m?i h?n c? cái ch?t là ?? c? ?y."^[187]

Anne ?? ???c ch?n c?t bên c?nh ch?ng và các con trong nhà th? Henry VII t?i gian phía nam c?a tu vi?n Westminster vào ngày 24 tháng 8^[188]. N? tuy?n h?u t??c Sophia ?? qua ??i vào ngày 28 tháng 5^[189], hai tháng tr??c cái ch?t c?a Anne; vì v?y con trai c?a bà ta, George, Tuy?n h?u t??c x? Hanover, ???c k? th?a ngai vàng ? Anh theo ??o lu?t K? v? n?m 1701. M?t thành viên khác trong hoàng t?c là James Francis Edward Stuart, em trai cùng cha khác m? c?a Anne, kh?ng ???c h??ng quy?n th?a k?. Ngày lên ng?i c?a Tuy?n h?u t??c ch?ng ki?n hai s? ki?n l?n: Cu?c t?n c?ng c?a nh?ng ng??i Jacobite vào n?m 1715^[190]; và Marlborough ???c tái b? nhi?m^[191]. T? ?ó, ??ng Tory l?i m?t quy?n ki?m soát Th??ng vi?n vào tay ??ng Whig.

Di s?n

C?ng n??ng Marlborough ?? t? ra "xem th??ng quá m?c" ??i v?i Anne khi vi?t trong h?i ky c?a bà^[47], và h?i ky này ?? thuy?t ph?c ???c nhi?u ng??i vi?t s?, h? cho Anne là"m?t ph? n? y?u ?u?i, l??ng l? khi b? ??ng gi?a các cu?c tranh c?i trong t? phòng và quy?t ??nh chính sách quan tr?ng ch? d?a vào tính cách"^[193]. Sarah vi?t v? Anne nh? sau

Bà ?y ch?c ch?n có y ??nh t?t và kh?ng ph?i là m?t k? ng?c, nh?ng kh?ng ai có th? kh?ng ??nh r?ng bà là ng??i kh?n ngoan, và c?ng kh?ng là m?u ng??i thú v? trong cu?c trò chuy?n. Bà ?? kh?ng bi?t gì v? t?t c? m?i th? n?u kh?ng có nh?ng gì các cha x? ?? d?y bà khi còn tr?... R?t thi?u hi?u bi?t, r?t ?áng s?, v?i óc phán ?oán h?n ch?, s? r?t d? dàng th?y ???c r?ng bà ?y có th? có y t?t, ???c vay quanh v?i r?t nhi?u ng??i x?o quy?t, và cu?i cùng làm theo l?i c?a h? r?i m?t danh d? c?a chính mình.^[194]

Theo y ki?n c?a các nhà s? h?c theo quan ?i?m truy?n th?ng, ?ánh giá Anne nh? m?t ng??i béo, kh?ng ng?ng mang thai, ch?u ?nh h??ng c?a nh?ng s? thích cá nhan, và thi?u s? s?c s?o v? chính tr? ho?c minh ch?ng thuy?t ch? tr??ng v? tính ?u vi?t c?a nam gi?i so v?i n? gi?i^[195]. Tác gi? David Green ghi nh?n, "bà ???c thu?t l?i là kh?ng, nh? ?? t? ???c coi nh? là ?úng, m?t chính quy?n mà n? gi?i n?m ?u th?. Bá có s?c m?nh ?áng k?;. nh?ng th?i gian và th?i gian m?t l?n n?a và ?? ph?i ??u hàng "^[196]. Giáo s? Edward Gregg k?t lu?n r?ng Anne ?? th??ng xuyên b? gi?t day t? phía sau, m?c dù, bà là m?t ng??i ph? n? ??ng trên ??a v? th?ng tr?. Và th??ng b?n tam v? s?c kh?e c?a mình, tri?u ??i c?a bà ?? ???c ?ánh d?u b?i s? gia t?ng ?nh h??ng c?a Ngh? vi?n và s? suy gi?m quy?n l?c c?a hoàng gia^[197]. Bà ?? tham d? cu?c h?p n?i các nhi?u h?n b?t k? ng??i ti?n nhi?m ho?c ng??i th?a k? c?a bà^[198], và l?nh ??o trong m?t th?i kì mà ti?n b? ngh? thu?t, v?n hóa, kinh t? và chính tr? có th? ?? ???c ??t ???c nh? vào s? ?n ??nh và th?nh v??ng c?a tri?u ??i bà^[199]. Trên l?nh v?c ki?n trúc, Sir John Vanbrugh xay d?ng cung ?i?n Blenheim và lau ?ài Howard^[200]. Nh?ng nhà v?n nh? Daniel Defoe, Alexander Pope và Jonathan Swift n?i danh nhanh chóng. Henry Wise xay d?ng nh?ng khu v??n m?i t?i Blenheim, Kensington, Windsor và St James^[201]. S? liên h?p gi?a Anh và Scotland, mà Anne ?? nhi?t thành ?ng h?^[202], t?o cho chau ?u khu v?c th??ng m?i t? do l?n nh?t^[203]. Các thành t?u chính tr? và ngo?i giao c?a chính quy?n Anne, và s? vi?c kh?ng có m?t cu?c xung ??t nào gi?a các qu?c v??ng l?p hi?n và qu?c h?i trong su?t tri?u ??i c?a bà, cho th?y r?ng c? ?? b? nhi?m chính ph? và th?c hi?n ??c quy?n c?a mình m?t cách kh?n ngoan^[204].

Danh hi?u, huy hi?u

Danh hi?u

6 tháng 2 n?m 1665 – 28 tháng 7 n?m 1683: Her Highness ??c n? Anne^[206]
28 tháng 7 n?m 1683 – 8 tháng 3 n?m 1702: Her Royal Highness V??ng t?c Anne c?a ?an M?ch^[207]
8 tháng 3 n?m 1702 – 1 tháng 8 n?m 1714: Her Majesty N? v??ng

Danh hi?u chính th?c c?a Anne tr??c n?m 1707 là: "Anne, b?i ?n ?i?n c?a chúa, N? v??ng c?a Anh, Scotland, Pháp và Ireland, Ng??i B?o v? ??c tin, vv."

Sau ??o lu?t Liên minh, Danh hi?u c?a bà ??i thành: "Anne, b?i ?n ?i?n c?a chúa, N? v??ng c?a Liên hi?p Anh, Pháp và Ireland, Ng??i B?o v? ??c tin,vv."^[208] Trong th?i kì gi?a n?m 1340 và 1800, Anne c?ng nh? các v? quan v??ng Anh tr??c và sau bà, ??u tuyên b? ch? quy?n ??i v?i ngai vàng Pháp, nh?ng kh?ng bao gi? h? th?c s? cai tr? n??c Pháp.^[209]

Huy hi?u


Huy hi?u C?ng n??ng c?a ?an M?ch	Huy hi?u N? v??ng c?a Anh t? 1702 ??n 1707	Huy hi?u N? v??ng c?a Liên hi?p Anh t? 1707 - 1714

Con cái

Tên	Ngày sinh	Ngày m?t	An táng	Ghi chú
Ng??i con gái ch?t non	12 tháng 5 n?m 1684 Luan ??n^[210]		13 tháng 5 n?m 1684 Tu vi?n Westminster^[211]
Mary	2 tháng 6 n?m 1685 Cung ?i?n Whitehall	8 tháng 2 n?m 1687 Lau ?ài Windsor^[36]	10 tháng 2 n?m 1687, Tu vi?n Westminster^[212]^[213]	???c r?a t?i ngày 2 tháng 6 n?m 1685 b?i giám m?c thành London;^[214] ???c x?ng t?ng là "Lady Mary".^[213] Ch?t vì b?nh ??u mùa. Mary, Anne Sophia (em gái c?a Mary), và c? cha h? ??u b? nhi?m b?nh này t?i lau ?ài Windsor ??u n?m 1687.^[215]
Anne Sophia	12 tháng 5 n?m 1686 Lau ?ài Windsor	2 tháng 2 n?m 1687 Lau ?ài Windsor ho?c Whitehall^[216]	4 tháng 2 n?m 1687, Tu vi?n Westminster^[213]^[217]	???c r?a t?i b?i Giám m?c Durham, và Lady Churchill là m?t trong nh?ng ng??i m? ?? ??u^[214] danh hi?u "Lady Anne Sophia"^[213].
S?y thai	21 tháng 1 n?m 1687^[218]
Ch?t non	22 tháng 10 n?m 1687 Whitehall^[219]		22 tháng 10 n?m 1687, Tu vi?n Westminster^[220]	Anne sinh non ? tháng th? 7, nh?ng ??a tr? ?? ch?t trong b?ng m? m?t tháng tr??c ?ó.^[219]
S?y thai	16 tháng 4 n?m 1688^[221]
Wiliam, C?ng t??c x? Gloucester	24 tháng 7 n?m 1689 Cung ?i?n Hoàng gia Hampton	30 tháng 7 n?m 1700 Lau ?ài Windsor^[222]	9 tháng 8 n?m 1700, Tu vi?n Westminster^[223]
Mary	14 tháng 10 n?m 1690 Cung ?i?n St James		14 tháng 10 n?m 1690, Tu vi?n Westminster^[224]	Mary sinh non ? tháng th? 7, và ch? s?ng ???c 2 gi?S^[225].^[226]
George	17 tháng 4 n?m 1692 Syon House		18 tháng 4 n?m 1692, Tu vi?n Westminster^[227]	C?u bé ch? s?ng ???c m?t vài phút,^[228] nh?ng v?n ?? lau ?? ???c r?a t?i;^[229] danh x?ng "Lord George".^[227]
Con gái ch?t non	23 tháng 3 n?m 1693 Berkeley House^[230]		24 tháng 3 n?m 1693, Tu vi?n Westminster^[231]
S?y thai	21 tháng 1 n?m 1694			S? gia hi?n ??i Edward Gregg và Alison Weir kh?ng ??ng tình v? gi?i tính nam c?a ??a tr? này^[232], ho?c có th? là con gái^[233] Ng??i vi?t s? ???ng ??i Narcissus Luttrell ch? vi?t r?ng Anne "sinh ra m?t ??a tr? ?? ch?t".^[234]
Con gái, s?y thai^[235]	17^[236] ho?c 18^[237] tháng 2 n?m 1696
S?y thai	20 tháng 9 n?m 1696^[237]			Luttrell nói r?ng Anne "s?y thai m?t ??a con trai".^[238] Dr Nathaniel Johnson nói v?i Theophilus Hastings, Bá t??c th? 7 c?a Huntingdon, trong m?t lá th? ngày 24 tháng 10 n?m 1696, "Her Royal Highness s?y thai song sinh, lúc ?ó thai l?n ???c 7 tháng tu?i', còn bào thai còn l?i ch? 3 tháng, ho?c 2. Khi các bác s? và h? sinh c?a bà nói: M?t ??a bé chào ??i m?t ngày sau m?t ??a bé khác."^[239] N?u ?úng, bào thai sinh sau có th? là blighted twin ho?c fetus papyraceus.^[240]
S?y thai	25 tháng 3 n?m 1697^[241]
S?y thai	??u tháng 12 n?m 1697^[242]			Theo nh? Saunière de L'Hermitage, m?t ng??i Hà Lan trú ng? ? Luan ??n, Anne s?y thai song sinh, hai ??a bé còn quá non ?? bi?t ???c gi?i tính".^[243] M?t s? ngu?n khác cho r?ng Anne ?? sinh ra m?t ng??i con trai ch?t non^[233] ho?c "Hai ng??i con trai, ít nh?t ??n m?c ???c c?ng nh?n".^[244]
Con trai ch?t non	15 tháng 9 n?m 1698 Windsor Castle^[245]		Nhà th? St George, Lau ?ài Windsor^[233]	James Vernon vi?t cho Charles Talbot, C?ng t??c th? nh?t c?a Shrewsbury, r?ng bác s? c?a Anne xác ??nh r?ng: "??a tr? ?? ch?t tr??c ?ó 8 ??n 10 ngày".^[243]
Con trai ch?t non	24 tháng 2 n?m 1700 St James^[246]		Tu vi?n Westminster^[233]	Các tài li?u hi?n ??i cho r?ng Anne sinh non ? gi?a tháng th? 7, nh?ng thai nhi ?? ch?t tr??c ?ó 1 tháng^[247]

T? tiên

T? tiên c?a Anne I c?a Anh

16. Henry Stuart, Lorl Darley

8. James VI c?a Scotland và I c?a Anh

17. Mary I c?a Scotland

4. Charles I c?a Anh

18. Frederick II c?a Denmark

9. Anne c?a ?an M?ch

19. Sophie c?a Mecklenburg-Güstrow

2. James II c?a Anh và VII c?a Scotland

20. Antoine de Bourbon, C?ng t??c c?a Vend?me

10. Henry IV c?a Pháp

21. Joan III of Navarre

5. Henrietta Maria c?a Pháp

22. Francesco I de' Medici

11. Marie de' Medici

23. Joanna of Austria

1. Anne c?a Liên Hi?p Anh

24. Laurence Hyde^[248]

12. Henry Hyde

25. Anne Sibell^[248]

6. Edward Hyde, Bá t??c th? nh?t c?a Clarendon

26. Edward Langford^[248]

13. Mary Langford

27. Mary St Barbe^[249]

3. Anne Hyde

28. William Aylesbury^[248]^[250]

14. Sir Thomas Aylesbury, 1st Baronet

29. Anne Poole^[248]^[250]

7. Frances Aylesbury

30. Francis Denman^[248]^[250]

15. Anne Denman

31. Ann Blount^[248]

Ph? h?

James VI & I
1566–1625

Edward Hyde
1609–1674

Charles I
1600–1649

Elizabeth
1596–1662

Laurence Hyde
1641–1711

Anne Hyde
1637–1671

James II & VII
1633–1701

Maria x? Modena
1658–1718

Mary
1631–1660

Charles II
1630–1685

Sophie
1630–1714

James Francis Edward
1688–1766

Anne
1665–1714

Mary II
1662–1694

William III & II
1650–1702

George I
1660–1727

Chú thích

Trích d?n

^ T?t c? ngày ???c s? d?ng trong bài này ??u theo l?ch c?, vì th?i kì cai tr? c?a Anne, n??c Anh v?n s? d?ng l?ch c?, theo ?ó m?t n?m s? coi nh? b?t ??u t? 1 tháng 1, thay vì 25 tháng 3 nh? l?ch m?i c?a Anh
^ Clayton Roberts、David Roberts, C? S? Hành d?ch, L?ch s? Anh, trang 552
^ B?o La, Cam N?i, ??ch Tr?, Tr?n C?nh B?u d?ch, S? h?ng suy c?a ??i qu?c, quy?n 1 ch??ng 3
^ Anh ng? qu?c gia s? l??c, quy?n 3 ch??ng 6
^ Curtis, tr. 12–17; Gregg, tr. 4
^ Gregg, tr. 4
^ Green, tr. 17; Gregg, tr. 6; Waller, tr. 293–295
^ Curtis, tr. 19–21; Green, tr. 20; Gregg, tr. 6
^ Curtis, tr. 21–23; Gregg, tr. 8; Somerset, tr. 11–13; Waller, tr. 295
^ Gregg, tr. 5
^ Curtis, tr. 23–24; Gregg, tr. 13; Somerset, tr. 20
^ Green, tr. 21; Gregg, tr. 5
^ Curtis, tr. 28; Gregg, tr. 13; Waller, tr. 296
^ Somerset, tr. 20
^ Curtis, tr. 27; Green, tr. 21; Gregg, tr. 28
^ Curtis, tr. 34; Green, tr. 29; Gregg, tr. 28
^ Weir, tr. 260–261
^ Somerset, tr. 22–23
^ Somerset, tr. 8–9
^ Curtis, tr. 30; Green, tr. 27; Gregg, tr. 17
^ Green, tr. 28; Gregg, tr. 17; Somerset, tr. 29
^ ^a ^b Green, tr. 28: Gregg, tr. 20
^ Green, tr. 29; Gregg, tr. 22; Somerset, tr. 34
^ Green, tr. 32; Gregg, tr. 26; Somerset, tr. 35
^ Green, tr. 28
^ Curtis, tr. 35–37; Green, tr. 31; Gregg, tr. 24; Somerset, tr. 34, 36
^ Gregg, tr. 24–25
^ Curtis, tr. 37; Green, tr. 32–33; Gregg, tr. 27; Somerset, tr. 37
^ Somerset, tr. 40
^ Gregg, tr. 32
^ Gregg, tr. 33; Somerset, tr. 41–42
^ Gregg, tr. 33–34; Somerset, tr. 43
^ Curtis, tr. 41–42; Green, tr. 34–35; Gregg, tr. 32–35; Somerset, tr. 44
^ Curtis, tr. 42; Green, tr. 34; Gregg, tr. 35; Somerset, tr. 41, 44
^ Curtis, tr. 43; Green, tr. 36; Gregg, tr. 34; Somerset, tr. 49
^ ^a ^b ^c Weir, tr. 268
^ Somerset, tr. 61, 64
^ Waller, tr. 300
^ Green, tr. 38
^ Quoted in Green, tr. 39; Gregg, tr. 43 and Somerset, tr. 21
^ Somerset, tr. 65, 74–77
^ Curtis, tr. 55; Gregg, tr. 52; Somerset, tr. 80–82
^ Somerset, tr. 86–87; Waller, tr. 303–304
^ Ward, tr. 241–242
^ Waller, tr. 304
^ Nenner, tr. 243
^ ^a ^b Yorke, Philip Chesney (1911). "Anne". In: Chisholm, Hugh; Phillips, Walter Alison. Encyclop?dia Britannica (11th ed). Cambridge University Press, vol. II, tr. 65–68
^ Quoted in Green, tr. 43
^ Somerset, tr. 95
^ Gregg, tr. 62–63; Waller, tr. 305
^ Green, tr. 39; Gregg, tr. 47; Somerset, tr. 74
^ Gregg, tr. 60
^ Green, tr. 47; Gregg, tr. 63
^ Gregg, tr. 64
^ Gregg, tr. 65
^ Gregg, tr. 65–66
^ Green, tr. 45–47; Gregg, tr. 67
^ Gregg, tr. 66
^ Gregg, tr. 68; Somerset, tr. 105
^ Lord Clarendon's diary, quoted in Green, tr. 49
^ Ward, tr. 250–251, 291–292
^ Green, tr. 52; Gregg, tr. 69
^ Curtis, tr. 72; Green, tr. 54–55
^ Green, tr. 53–54; Gregg, tr. 76–79
^ Curtis, tr. 75–76; Green, tr. 58; Gregg, tr. 80
^ Gregg, tr. 78–79
^ Gregg, tr. 81; Somerset, tr. 52
^ Gregg, tr. 81; Somerset, tr. 124
^ Curtis, tr. 78–80; Green, tr. 59–60; Gregg, tr. 84–87; Somerset, tr. 130–132
^ Green, tr. 62; Gregg, tr. 88–91, 96
^ Curtis, tr. 81; Green, tr. 62–63; Gregg, tr. 90; Somerset, tr. 134–135
^ Somerset, tr. 146
^ Curtis, tr. 84; Green, tr. 66–67; Gregg, tr. 102–103
^ Somerset, tr. 149
^ Gregg, tr. 105–106; Somerset, tr. 151–152
^ Gregg, tr. 104
^ Gregg, tr. 108; Somerset, tr. 153–154
^ Gregg, tr. 122
^ Green, tr. 335; Gregg, tr. 100, 120; Weir, tr. 268–269
^ Green, tr. 79, 336
^ ^a ^b Emson, H. E. (ngày 23 tháng 5 n?m 1992). "For The Want Of An Heir: The Obstetrical History Of Queen Anne", British Medical Journal, vol. 304, no. 6838, tr. 1365–1366 (subscription required)
^ Somerset, tr. 80, 295
^ Green, tr. 338
^ Saxbe, W. B., Jr. (January 1972). "Listeria monocytogenes and Queen Anne", Pediatrics, vol. 49, no. 1, tr. 97–101
^ Waller, tr. 310
^ Green, tr. 337–338; Somerset, tr. 79; Waller, tr. 310–311
^ Curtis, tr. 47–49; Green, tr. 337–338
^ Curtis, tr. 84
^ Gregg, tr. 330
^ Green, tr. 154
^ Curtis, tr. 146; Green, tr. 154–155; Gregg, tr. 231
^ Luttrell, vol. IV, tr. 675; Somerset, tr. 163
^ Green, tr. 80
^ Somerset, tr. 165
^ Green, tr. 86–87; Waller, tr. 312
^ Green, tr. 90; Waller, tr. 312
^ Green, tr. 91; Waller, tr. 313
^ Green, tr. 94; Gregg, tr. 160
^ Green, tr. 94; Somerset, tr. 174; Waller, tr. 315; Ward, tr. 460
^ Green, tr. 95; Waller, tr. 314
^ Curtis, tr. 97; Green, tr. 95–96; Gregg, tr. 154; Somerset, tr. 187
^ N?m ? Luan ??n, n?i di?n ra l? ??ng quang cho vua chúa n??c Anh
^ Curtis, tr. 97; Green, tr. 96
^ Green, tr. 97; Gregg, tr. 158
^ Curtis, tr. 101; Green, tr. 85–86; Gregg, tr. 125
^ Gregg, tr. 130–131
^ Somerset, tr. 212
^ Somerset, tr. 214
^ "Negotiations for Union 1702–03". UK Parliament. Truy c?p ngày 9 tháng 3 n?m 2013.
^ Curtis, tr. 145; Somerset, tr. 257
^ Green, tr. 133
^ Somerset, tr. 269–270
^ Green, tr. 134; Somerset, tr. 277–278
^ Somerset, tr. 296
^ Gregg, tr. 202, 214
^ Somerset, tr. 297
^ Gregg, tr. 239; Somerset, tr. 315–316
^ Gregg, tr. 240
^ Clerk's memoirs, quoted in Gregg, tr. 240 and Somerset, tr. 316–317
^ Curtis, tr. 102–104; Gregg, tr. 133–134; Somerset, tr. 189–199
^ Somerset, tr. 201–203; Waller, tr. 318
^ Curtis, tr. 107; Green, tr. 108–109; Gregg, tr. 162–163
^ Green, tr. 121
^ Green, tr. 122
^ Curtis, tr. 116; Green, tr. 122; Gregg, tr. 177
^ Gregg, tr. 192–194; Somerset, tr. 275–276
^ Gregg, tr. 196
^ Green, tr. 129
^ Gregg, tr. 174–175, 188–193; Somerset, tr. 245–246, 258, 272–274
^ Green, tr. 155; Gregg, tr. 219–230; Somerset, tr. 301–311
^ Green, tr. 156; Gregg, tr. 230–231, 241–246; Somerset, tr. 318–321
^ Gregg, tr. 236–237; Somerset, tr. 324
^ Green, tr. 182–183; Gregg, tr. 258–259; Somerset, tr. 340–341
^ Green, tr. 183; Gregg, tr. 259; Somerset, tr. 341
^ Curtis, tr. 157; Green, tr. 186; Gregg, tr. 261–262; Somerset, tr. 343
^ Curtis, tr. 157
^ Curtis, tr. 157; Gregg, tr. 144
^ Gregg, tr. 263
^ Gregg, tr. 273–274; Somerset, tr. 347–348
^ Gregg, tr. 275; Somerset, tr. 361
^ Gregg, tr. 275–276; Somerset, tr. 360–361; Waller, tr. 324–325
^ Gregg, tr. 275–276; Somerset, tr. 362; Waller, tr. 324–325
^ Somerset, tr. 353–354
^ e.g. Kendall, tr. 165–176
^ Giáo s? Valerie Traub ghi nh?n: "M?c dù v? bê b?i này có ?nh h??ng n?i b?t ??n danh ti?ng cu?c ??i c?a N? v??ng, nh?ng nó c?ng ch?ng t? cho s? cu?ng lo?n và ham mê quy?n l?c c?a C?ng n??ng".
^ Gregg, tr. 237; Somerset, tr. 363
^ Somerset, tr. 363–364
^ Curtis, tr. 162–163; Green, tr. 195–196; Gregg, tr. 276; Somerset, tr. 364–365
^ Curtis, tr. 163–164; Green, tr. 196; Gregg, tr. 277; Somerset, tr. 365
^ Curtis, tr. 163–164; Green, tr. 196; Gregg, tr. 277
^ Curtis, tr. 165–168; Green, tr. 198; Gregg, tr. 280; Somerset, tr. 372–374
^ Green, tr. 199; Somerset, tr. 370
^ Green, tr. 202
^ Green, tr. 175–176; Gregg, tr. 254, 266
^ Gregg, tr. 284
^ Green, tr. 210–214; Gregg, tr. 292–294; Somerset, tr. 389–390; Waller, tr. 325
^ Curtis, tr. 173; Green, tr. 307–308; Gregg, tr. 221–222
^ Gregg, tr. 298
^ Green, tr. 217–218; Gregg, tr. 305–306
^ ^a ^b Green, tr. 220; Gregg, tr. 306; Somerset, tr. 403–404
^ Curtis, tr. 176; Gregg, tr. 313–314; Somerset, tr. 414–415
^ Gregg, tr. 335
^ Gregg, tr. 322–324
^ Green, tr. 238–241; Gregg, tr. 328–331; Somerset, tr. 435–437
^ Hibbert: The Marlboroughs, 268.
^ Green, tr. 244; Gregg, tr. 337; Somerset, tr. 439–440
^ Green, tr. 274
^ Gregg, tr. 337–343
^ Curtis, tr. 189; Green, tr. 258; Gregg, tr. 343; Somerset, tr. 458–460
^ Curtis, tr. 190; Green, tr. 263; Gregg, tr. 349–351; Somerset, tr. 463–465
^ Gregg, tr. 349–351; Somerset, tr. 464–465
^ Green, tr. 263; Gregg, tr. 350
^ Gregg: Queen Anne, 349. Marlborough ném lá th? vào l?a vì ph?n n?, nh?ng Oxford còn gi? m?t b?n chép nháp kh?ng hoàn thi?n.
^ Gregg, tr. 358, 361
^ Gregg, tr. 361
^ Green, tr. 272–284; Gregg, tr. 363–366
^ Curtis, tr. 193
^ Gregg, tr. 375–377; Somerset, tr. 505–507
^ Curtis, tr. 193; Green, tr. 282
^ Curtis, tr. 193; Green, tr. 294–295
^ Green, tr. 296; Gregg, tr. 374; Somerset, tr. 502
^ Green, tr. 300; Gregg, tr. 378
^ Th? ky c?a Harley Erasmus Lewis vi?t trong th? g?i cho Jonathan Swift, trích trong Gregg, tr. 391 và Somerset, tr. 524
^ Green, tr. 318; Gregg, tr. 390–391
^ Gregg, tr. 391–392; Somerset, tr. 525–526
^ Gregg, tr. 392–394; Somerset, tr. 528
^ Quoted in Gregg, tr. 394
^ The London Gazette: no. 5254. tr. 1. ngày 24 tháng 8 n?m 1714.
^ Ngày 08 tháng 6 trong l?ch L?ch m?i s? d?ng ? Hanover t? n?m 1700.
^ Curtis, tr. 201
^ Green, tr. 327
^ Somerset, tr. 501
^ Gregg, tr. 401
^ Green, tr. 330
^ Waller, tr. 313; xem thêm Somerset, tr. 541-543 c?ng có cách nhìn t??ng t?.
^ Green, tr. 14
^ Gregg, tr. 404
^ Green, tr. 97; Gregg, tr. 141
^ Curtis, tr. 204
^ Curtis, tr. 124–131
^ Curtis, tr. 131, 136–137
^ Gregg, tr. 405
^ "Quick Guide: Act of Union". BBC. ngày 15 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 26 tháng 3 n?m 2013.
^ Waller, tr. 313, 317, 328
^ Duke of Marlborough quoted in Green, tr. 182; Duchess of Marlborough quoted in Gregg, tr. 308
^ "No. 1065". The London Gazette. ngày 31 tháng 1 n?m 1675. "No. 1143". The London Gazette. ngày 30 tháng 10 n?m 1676.
^ "No. 2361". The London Gazette. ngày 5 tháng 7 n?m 1688. "No. 2365". The London Gazette. ngày 19 tháng 7 n?m 1688.
^ Wallis, John Eyre Winstanley (1921). English Regnal Years and Titles: Hand-lists, Easter dates, etc. Luan ??n: Society for the Promotion of Christian Knowledge. tr. 62–63.
^ Weir, tr. 286
^ Green, tr. 335; Gregg, tr. 36; Somerset, tr. 56; Weir, tr. 268
^ Chester, tr. 209
^ "No. 2216". The London Gazette. 10–ngày 14 tháng 2 n?m 1686. {{Chú thích t?p chí}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)
^ ^a ^b ^c ^d Chester, tr. 217
^ ^a ^b Ward, Adolphus William (1885). "Anne (1665–1714)" . Trong Leslie Stephen (biên t?p). Dictionary of National Biography. Quy?n 1. Luan ??n: Smith, Elder & Co. tr. 441–474.
^ Green, tr. 39; Gregg, tr. 47; Waller, tr. 301
^ Gregg, tr. 46–47
^ "No. 2214". The London Gazette. 3–ngày 7 tháng 2 n?m 1686. {{Chú thích t?p chí}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)
^ Calendar of State Papers Domestic Series: James II (1964). London: HMSO, vol. II, tr. 347; Gregg, tr. 46; Somerset, tr. 71; Weir, tr. 268
^ ^a ^b Gregg, tr. 52
^ Chester, tr. 219; Weir, tr. 268
^ Green, tr. 335; Gregg, tr. 55; Somerset, tr. 86; Weir, tr. 268
^ Green, tr. 54, 335; Gregg, tr. 72, 120; Weir, tr. 268
^ Chester, tr. 246–247
^ Chester, tr. 226
^ Green, tr. 335; Gregg, tr. 80
^ Luttrell, vol. II, tr. 116; Weir, tr. 268
^ ^a ^b Chester, tr. 230
^ Green, tr. 62, 335; Luttrell, vol. II, tr. 424; Weir, tr. 268
^ Gregg, tr. 90
^ Weir, tr. 268; see also Green, tr. 335; Gregg, tr. 99; Luttrell, vol. III, tr. 62
^ Chester, tr. 231
^ Gregg, tr. 100
^ ^a ^b ^c ^d Weir, tr. 269
^ Luttrell, vol. III, tr. 258
^ Luttrell, vol. IV, tr. 20
^ Gregg, tr. 107
^ ^a ^b Green, tr. 335
^ Luttrell, vol. IV, tr. 114; Gregg, tr. 108
^ Bickley, Francis (ed.) (1930). Historical Manuscripts Commission: The Hastings Manuscripts. London: HMSO, vol. II, tr. 286
^ Somerset, tr. 152
^ Green, tr. 335; Gregg, tr. 108; Somerset, tr. 153
^ Green, tr. 335; Luttrell, vol. IV, tr. 316
^ ^a ^b Gregg, tr. 116
^ Somerset, tr. 156
^ Green, tr. 335; Luttrell, vol. IV, tr. 428; Weir, tr. 269
^ Luttrell, vol. IV, tr. 607
^ Gregg, tr. 120
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jones, W. A. (1853). "Lord Clarendon and his Trowbridge Ancestry", The Wiltshire Archaeological và Natural History Magazine, vol. 9, tr. 282–290
^ Evans, C. F. H. (January 1975). "Clarendon's Grandparents", Notes and Queries, vol. 22, no. 1, tr. 28
^ ^a ^b ^c Alsbury, Colin (2004). "Aylesbury, Sir Thomas, baronet (1579/80–1658)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press. Truy c?p ngày 20 tháng 9 n?m 2011. (yêu c?u ??ng ky ho?c có quy?n thành viên c?a th? vi?n c?ng c?ng Anh)

Th? m?c

Chester, Joseph Lemuel (editor) (1876). The Marriage, Baptismal, and Burial Registers of the Collegiate Church or Abbey of St. Peter, Westminster. London: Harleian Society.
Curtis, Gila; introduced by Antonia Fraser (1972). The Life and Times of Queen Anne. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 0-297-99571-5.
Green, David (1970). Queen Anne. London: Collins. ISBN 0-00-211693-6.
Gregg, Edward (2001). Queen Anne. New Haven and London: Yale University Press. ISBN 0-300-09024-2.
Kendall, K. Limakatso (1991). "Finding the Good Parts: Sexuality in Women's Tragedies in the Time of Queen Anne". In: Schofield, Mary Anne; Macheski, Cecilia (eds). Curtain Calls: British and American Women and the Theatre, 1660–1820. Athens: Ohio University Press. ISBN 0-8214-0957-3.
Luttrell, Narcissus (1857). A Brief Historical Relation of State Affairs from September 1678 to April 1714. Oxford: University Press.
Nenner, Howard (1998). The Right to be King: the Succession to the Crown of England, 1603–1714. Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. ISBN 0-333-57724-8.
Pinches, John Harvey; Pinches, Rosemary (1974). The Royal Heraldry of England. Heraldry Today. Slough, Buckinghamshire: Hollen Street Press. ISBN 0-900455-25-X.
Somerset, Anne (2012). Queen Anne: The Politics of Passion. London: HarperCollins. ISBN 978-0-00-720376-5.
Traub, Valerie (2002). The Renaissance of Lesbianism in Early Modern England. Cambridge: University Press. ISBN 0-521-44427-6.
Waller, Maureen (2006). Sovereign Ladies: The Six Reigning Queens of England. London: John Murray. ISBN 0-7195-6628-2.
Ward, Adolphus W. (ed.) (1908). The Cambridge Modern History. Volume V. The Age Of Louis XIV L?u tr? ngày 10 tháng 2 n?m 2014 t?i Wayback Machine. Cambridge: University Press.
Weir, Alison (1995). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy, Revised Edition. London: Random House. ISBN 0-7126-7448-9.
Benians, Ernest Alfred (1909). The Cambridge Modern History. MacMillan & Co.
Curtis, Gila (1972), Fraser, Antonia (biên t?p), The Life and Times of Queen Anne, Kings and Queens of England, London: George Weidenfield and Nicolson, ISBN 0297 99571 5
Gregg, Edward (2001). Queen Anne. Yale University Press.
Innes, Arthur Donald (1913). A History of England and the British Empire. The MacMillan Company.
Lednum, John (1859). A History of the Rise of Methodism in America. Philadelphia: John Lednum.
Lodge, Edmund (1832). The Genealogy of the Existing British Peerage. Saunders and Otley.
Waller, Maureen (2006). Sovereign Ladies: Sex, Sacrifice, and Power. The Six Reigning Queens of England. New York: St. Martin's Press. ISBN 0-312-33801-5.
Ward, Adolphus W. (ed.) (1901–1912). The Cambridge Modern History. Cambridge, England: Cambridge University Press. B?n g?c l?u tr? ngày 10 tháng 2 n?m 2014. Truy c?p ngày 20 tháng 10 n?m 2010. {{Chú thích sách}}: |first= có tên chung (tr? giúp)Qu?n ly CS1: ??nh d?ng ngày tháng (liên k?t)

Liên k?t ngoài

T? li?u liên quan t?i Anne I c?a Anh t?i Wikimedia Commons
Trích d?n liên quan t?i Anne of Great Britain t?i Wikiquote
Tài li?u l?u tr? liên quan ??n Anne I c?a Anh li?t kê t?i C? quan l?u tr? qu?c gia V??ng qu?c Anh
Chan dung c?a Queen Anne t?i Phòng Tr?ng bày Chan dung Qu?c gia, Luan ??n

T??c hi?u
Anne I c?a Anh V??ng t?c Stuart Sinh: 6 tháng 2, 1665 M?t: 1 tháng 8, 1714
Ti?n nhi?m William III & II	N? v??ng n??c Anh và Scotland 1702–1707	??o lu?t Liên minh 1707
Ti?n nhi?m William III & II	N? v??ng Ireland 1702–1714	K? nhi?m George I
??o lu?t Liên minh 1707	N? v??ng n??c ??i Anh 1707–1714	K? nhi?m George I
Ch?c v? chính tr?
Ti?n nhi?m J?rgen c?a ?an M?ch	??i th?n ?? ??c H?i quan Anh 1708	K? nhi?m Bá t??c x? Pembroke

[1] T?t c? ngày ???c s? d?ng trong bài này ??u theo l?ch c?, vì th?i kì cai tr? c?a Anne, n??c Anh v?n s? d?ng l?ch c?, theo ?ó m?t n?m s? coi nh? b?t ??u t? 1 tháng 1, thay vì 25 tháng 3 nh? l?ch m?i c?a Anh

[2] Clayton Roberts、David Roberts, C? S? Hành d?ch, L?ch s? Anh, trang 552

[3] B?o La, Cam N?i, ??ch Tr?, Tr?n C?nh B?u d?ch, S? h?ng suy c?a ??i qu?c, quy?n 1 ch??ng 3

[4] Anh ng? qu?c gia s? l??c, quy?n 3 ch??ng 6

[5] Curtis, tr. 12–17; Gregg, tr. 4

[6] Gregg, tr. 4

[7] Green, tr. 17; Gregg, tr. 6; Waller, tr. 293–295

[8] Curtis, tr. 19–21; Green, tr. 20; Gregg, tr. 6

[9] Curtis, tr. 21–23; Gregg, tr. 8; Somerset, tr. 11–13; Waller, tr. 295

[10] Gregg, tr. 5

[11] Curtis, tr. 23–24; Gregg, tr. 13; Somerset, tr. 20

[12] Green, tr. 21; Gregg, tr. 5

[13] Curtis, tr. 28; Gregg, tr. 13; Waller, tr. 296

[14] Somerset, tr. 20

[15] Curtis, tr. 27; Green, tr. 21; Gregg, tr. 28

[16] Curtis, tr. 34; Green, tr. 29; Gregg, tr. 28

[17] Weir, tr. 260–261

[18] Somerset, tr. 22–23

[19] Somerset, tr. 8–9

[20] Curtis, tr. 30; Green, tr. 27; Gregg, tr. 17

[21] Green, tr. 28; Gregg, tr. 17; Somerset, tr. 29

[Green,_tr._28:_Gregg,_tr._20-22] Green, tr. 28: Gregg, tr. 20

[23] Green, tr. 29; Gregg, tr. 22; Somerset, tr. 34

[24] Green, tr. 32; Gregg, tr. 26; Somerset, tr. 35

[25] Green, tr. 28

[26] Curtis, tr. 35–37; Green, tr. 31; Gregg, tr. 24; Somerset, tr. 34, 36

[27] Gregg, tr. 24–25

[28] Curtis, tr. 37; Green, tr. 32–33; Gregg, tr. 27; Somerset, tr. 37

[29] Somerset, tr. 40

[30] Gregg, tr. 32

[31] Gregg, tr. 33; Somerset, tr. 41–42

[32] Gregg, tr. 33–34; Somerset, tr. 43

[33] Curtis, tr. 41–42; Green, tr. 34–35; Gregg, tr. 32–35; Somerset, tr. 44

[34] Curtis, tr. 42; Green, tr. 34; Gregg, tr. 35; Somerset, tr. 41, 44

[35] Curtis, tr. 43; Green, tr. 36; Gregg, tr. 34; Somerset, tr. 49

[Weir,_tr._268-36] Weir, tr. 268

[37] Somerset, tr. 61, 64

[38] Waller, tr. 300

[39] Green, tr. 38

[40] Quoted in Green, tr. 39; Gregg, tr. 43 and Somerset, tr. 21

[41] Somerset, tr. 65, 74–77

[42] Curtis, tr. 55; Gregg, tr. 52; Somerset, tr. 80–82

[43] Somerset, tr. 86–87; Waller, tr. 303–304

[44] Ward, tr. 241–242

[45] Waller, tr. 304

[46] Nenner, tr. 243

[Yorke,_Philip_Chesney_1911-47] Yorke, Philip Chesney (1911). "Anne". In: Chisholm, Hugh; Phillips, Walter Alison. Encyclop?dia Britannica (11th ed). Cambridge University Press, vol. II, tr. 65–68

[48] Quoted in Green, tr. 43

[49] Somerset, tr. 95

[50] Gregg, tr. 62–63; Waller, tr. 305

[51] Green, tr. 39; Gregg, tr. 47; Somerset, tr. 74

[52] Gregg, tr. 60

[53] Green, tr. 47; Gregg, tr. 63

[54] Gregg, tr. 64

[55] Gregg, tr. 65

[56] Gregg, tr. 65–66

[57] Green, tr. 45–47; Gregg, tr. 67

[58] Gregg, tr. 66

[59] Gregg, tr. 68; Somerset, tr. 105

[60] Lord Clarendon's diary, quoted in Green, tr. 49

[61] Ward, tr. 250–251, 291–292

[62] Green, tr. 52; Gregg, tr. 69

[63] Curtis, tr. 72; Green, tr. 54–55

[64] Green, tr. 53–54; Gregg, tr. 76–79

[65] Curtis, tr. 75–76; Green, tr. 58; Gregg, tr. 80

[66] Gregg, tr. 78–79

[67] Gregg, tr. 81; Somerset, tr. 52

[68] Gregg, tr. 81; Somerset, tr. 124

[69] Curtis, tr. 78–80; Green, tr. 59–60; Gregg, tr. 84–87; Somerset, tr. 130–132

[70] Green, tr. 62; Gregg, tr. 88–91, 96

[71] Curtis, tr. 81; Green, tr. 62–63; Gregg, tr. 90; Somerset, tr. 134–135

[72] Somerset, tr. 146

[73] Curtis, tr. 84; Green, tr. 66–67; Gregg, tr. 102–103

[74] Somerset, tr. 149

[75] Gregg, tr. 105–106; Somerset, tr. 151–152

[76] Gregg, tr. 104

[77] Gregg, tr. 108; Somerset, tr. 153–154

[78] Gregg, tr. 122

[79] Green, tr. 335; Gregg, tr. 100, 120; Weir, tr. 268–269

[80] Green, tr. 79, 336

[Emson,_H._E._1992-81] Emson, H. E. (ngày 23 tháng 5 n?m 1992). "For The Want Of An Heir: The Obstetrical History Of Queen Anne", British Medical Journal, vol. 304, no. 6838, tr. 1365–1366 (subscription required)

[82] Somerset, tr. 80, 295

[83] Green, tr. 338

[84] Saxbe, W. B., Jr. (January 1972). "Listeria monocytogenes and Queen Anne", Pediatrics, vol. 49, no. 1, tr. 97–101

[85] Waller, tr. 310

[86] Green, tr. 337–338; Somerset, tr. 79; Waller, tr. 310–311

[87] Curtis, tr. 47–49; Green, tr. 337–338

[88] Curtis, tr. 84

[89] Gregg, tr. 330

[90] Green, tr. 154

[91] Curtis, tr. 146; Green, tr. 154–155; Gregg, tr. 231

[92] Luttrell, vol. IV, tr. 675; Somerset, tr. 163

[93] Green, tr. 80

[94] Somerset, tr. 165

[95] Green, tr. 86–87; Waller, tr. 312

[96] Green, tr. 90; Waller, tr. 312

[97] Green, tr. 91; Waller, tr. 313

[98] Green, tr. 94; Gregg, tr. 160

[99] Green, tr. 94; Somerset, tr. 174; Waller, tr. 315; Ward, tr. 460

[100] Green, tr. 95; Waller, tr. 314

[101] Curtis, tr. 97; Green, tr. 95–96; Gregg, tr. 154; Somerset, tr. 187

[102] N?m ? Luan ??n, n?i di?n ra l? ??ng quang cho vua chúa n??c Anh

[103] Curtis, tr. 97; Green, tr. 96

[104] Green, tr. 97; Gregg, tr. 158

[105] Curtis, tr. 101; Green, tr. 85–86; Gregg, tr. 125

[106] Gregg, tr. 130–131

[107] Somerset, tr. 212

[108] Somerset, tr. 214

[109] "Negotiations for Union 1702–03". UK Parliament. Truy c?p ngày 9 tháng 3 n?m 2013.

[110] Curtis, tr. 145; Somerset, tr. 257

[111] Green, tr. 133

[112] Somerset, tr. 269–270

[113] Green, tr. 134; Somerset, tr. 277–278

[114] Somerset, tr. 296

[115] Gregg, tr. 202, 214

[116] Somerset, tr. 297

[117] Gregg, tr. 239; Somerset, tr. 315–316

[118] Gregg, tr. 240

[119] Clerk's memoirs, quoted in Gregg, tr. 240 and Somerset, tr. 316–317

[120] Curtis, tr. 102–104; Gregg, tr. 133–134; Somerset, tr. 189–199

[121] Somerset, tr. 201–203; Waller, tr. 318

[122] Curtis, tr. 107; Green, tr. 108–109; Gregg, tr. 162–163

[123] Green, tr. 121

[124] Green, tr. 122

[125] Curtis, tr. 116; Green, tr. 122; Gregg, tr. 177

[126] Gregg, tr. 192–194; Somerset, tr. 275–276

[127] Gregg, tr. 196

[128] Green, tr. 129

[129] Gregg, tr. 174–175, 188–193; Somerset, tr. 245–246, 258, 272–274

[130] Green, tr. 155; Gregg, tr. 219–230; Somerset, tr. 301–311

[131] Green, tr. 156; Gregg, tr. 230–231, 241–246; Somerset, tr. 318–321

[132] Gregg, tr. 236–237; Somerset, tr. 324

[133] Green, tr. 182–183; Gregg, tr. 258–259; Somerset, tr. 340–341

[134] Green, tr. 183; Gregg, tr. 259; Somerset, tr. 341

[135] Curtis, tr. 157; Green, tr. 186; Gregg, tr. 261–262; Somerset, tr. 343

[136] Curtis, tr. 157

[137] Curtis, tr. 157; Gregg, tr. 144

[138] Gregg, tr. 263

[139] Gregg, tr. 273–274; Somerset, tr. 347–348

[140] Gregg, tr. 275; Somerset, tr. 361

[141] Gregg, tr. 275–276; Somerset, tr. 360–361; Waller, tr. 324–325

[142] Gregg, tr. 275–276; Somerset, tr. 362; Waller, tr. 324–325

[143] Somerset, tr. 353–354

[144] .g. Kendall, tr. 165–176

[145] Giáo s? Valerie Traub ghi nh?n: "M?c dù v? bê b?i này có ?nh h??ng n?i b?t ??n danh ti?ng cu?c ??i c?a N? v??ng, nh?ng nó c?ng ch?ng t? cho s? cu?ng lo?n và ham mê quy?n l?c c?a C?ng n??ng".

[146] Gregg, tr. 237; Somerset, tr. 363

[147] Somerset, tr. 363–364

[148] Curtis, tr. 162–163; Green, tr. 195–196; Gregg, tr. 276; Somerset, tr. 364–365

[149] Curtis, tr. 163–164; Green, tr. 196; Gregg, tr. 277; Somerset, tr. 365

[150] Curtis, tr. 163–164; Green, tr. 196; Gregg, tr. 277

[151] Curtis, tr. 165–168; Green, tr. 198; Gregg, tr. 280; Somerset, tr. 372–374

[152] Green, tr. 199; Somerset, tr. 370

[153] Green, tr. 202

[154] Green, tr. 175–176; Gregg, tr. 254, 266

[155] Gregg, tr. 284

[156] Green, tr. 210–214; Gregg, tr. 292–294; Somerset, tr. 389–390; Waller, tr. 325

[157] Curtis, tr. 173; Green, tr. 307–308; Gregg, tr. 221–222

[158] Gregg, tr. 298

[159] Green, tr. 217–218; Gregg, tr. 305–306

[ReferenceA-160] Green, tr. 220; Gregg, tr. 306; Somerset, tr. 403–404

[161] Curtis, tr. 176; Gregg, tr. 313–314; Somerset, tr. 414–415

[162] Gregg, tr. 335

[163] Gregg, tr. 322–324

[164] Green, tr. 238–241; Gregg, tr. 328–331; Somerset, tr. 435–437

[165] Hibbert: The Marlboroughs, 268.

[166] Green, tr. 244; Gregg, tr. 337; Somerset, tr. 439–440

[167] Green, tr. 274

[168] Gregg, tr. 337–343

[169] Curtis, tr. 189; Green, tr. 258; Gregg, tr. 343; Somerset, tr. 458–460

[170] Curtis, tr. 190; Green, tr. 263; Gregg, tr. 349–351; Somerset, tr. 463–465

[171] Gregg, tr. 349–351; Somerset, tr. 464–465

[172] Green, tr. 263; Gregg, tr. 350

[173] Gregg: Queen Anne, 349. Marlborough ném lá th? vào l?a vì ph?n n?, nh?ng Oxford còn gi? m?t b?n chép nháp kh?ng hoàn thi?n.

[174] Gregg, tr. 358, 361

[175] Gregg, tr. 361

[176] Green, tr. 272–284; Gregg, tr. 363–366

[177] Curtis, tr. 193

[178] Gregg, tr. 375–377; Somerset, tr. 505–507

[179] Curtis, tr. 193; Green, tr. 282

[180] Curtis, tr. 193; Green, tr. 294–295

[181] Green, tr. 296; Gregg, tr. 374; Somerset, tr. 502

[182] Green, tr. 300; Gregg, tr. 378

[183] Th? ky c?a Harley Erasmus Lewis vi?t trong th? g?i cho Jonathan Swift, trích trong Gregg, tr. 391 và Somerset, tr. 524

[184] Green, tr. 318; Gregg, tr. 390–391

[185] Gregg, tr. 391–392; Somerset, tr. 525–526

[186] Gregg, tr. 392–394; Somerset, tr. 528

[187] Quoted in Gregg, tr. 394

[188] The London Gazette: no. 5254. tr. 1. ngày 24 tháng 8 n?m 1714.

[189] Ngày 08 tháng 6 trong l?ch L?ch m?i s? d?ng ? Hanover t? n?m 1700.

[190] Curtis, tr. 201

[191] Green, tr. 327

[192] Somerset, tr. 501

[193] Gregg, tr. 401

[194] Green, tr. 330

[195] Waller, tr. 313; xem thêm Somerset, tr. 541-543 c?ng có cách nhìn t??ng t?.

[196] Green, tr. 14

[197] Gregg, tr. 404

[198] Green, tr. 97; Gregg, tr. 141

[199] Curtis, tr. 204

[200] Curtis, tr. 124–131

[201] Curtis, tr. 131, 136–137

[202] Gregg, tr. 405

[203] "Quick Guide: Act of Union". BBC. ngày 15 tháng 1 n?m 2007. Truy c?p ngày 26 tháng 3 n?m 2013.

[204] Waller, tr. 313, 317, 328

[205] Duke of Marlborough quoted in Green, tr. 182; Duchess of Marlborough quoted in Gregg, tr. 308

[206] "No. 1065". The London Gazette. ngày 31 tháng 1 n?m 1675. "No. 1143". The London Gazette. ngày 30 tháng 10 n?m 1676.

[207] "No. 2361". The London Gazette. ngày 5 tháng 7 n?m 1688. "No. 2365". The London Gazette. ngày 19 tháng 7 n?m 1688.

[208] Wallis, John Eyre Winstanley (1921). English Regnal Years and Titles: Hand-lists, Easter dates, etc. Luan ??n: Society for the Promotion of Christian Knowledge. tr. 62–63.

[209] Weir, tr. 286

[210] Green, tr. 335; Gregg, tr. 36; Somerset, tr. 56; Weir, tr. 268

[211] Chester, tr. 209

[212] "No. 2216". The London Gazette. 10–ngày 14 tháng 2 n?m 1686. {{Chú thích t?p chí}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)

[Chester217-213] Chester, tr. 217

[dnb-214] Ward, Adolphus William (1885). "Anne (1665–1714)" . Trong Leslie Stephen (biên t?p). Dictionary of National Biography. Quy?n 1. Luan ??n: Smith, Elder & Co. tr. 441–474.

[215] Green, tr. 39; Gregg, tr. 47; Waller, tr. 301

[216] Gregg, tr. 46–47

[217] "No. 2214". The London Gazette. 3–ngày 7 tháng 2 n?m 1686. {{Chú thích t?p chí}}: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong: |date= (tr? giúp)

[218] Calendar of State Papers Domestic Series: James II (1964). London: HMSO, vol. II, tr. 347; Gregg, tr. 46; Somerset, tr. 71; Weir, tr. 268

[Gregg52-219] Gregg, tr. 52

[220] Chester, tr. 219; Weir, tr. 268

[221] Green, tr. 335; Gregg, tr. 55; Somerset, tr. 86; Weir, tr. 268

[222] Green, tr. 54, 335; Gregg, tr. 72, 120; Weir, tr. 268

[223] Chester, tr. 246–247

[224] Chester, tr. 226

[225] Green, tr. 335; Gregg, tr. 80

[226] Luttrell, vol. II, tr. 116; Weir, tr. 268

[Chester230-227] Chester, tr. 230

[228] Green, tr. 62, 335; Luttrell, vol. II, tr. 424; Weir, tr. 268

[229] Gregg, tr. 90

[230] Weir, tr. 268; see also Green, tr. 335; Gregg, tr. 99; Luttrell, vol. III, tr. 62

[231] Chester, tr. 231

[232] Gregg, tr. 100

[weir269-233] Weir, tr. 269

[234] Luttrell, vol. III, tr. 258

[235] Luttrell, vol. IV, tr. 20

[236] Gregg, tr. 107

[Green335-237] Green, tr. 335

[238] Luttrell, vol. IV, tr. 114; Gregg, tr. 108

[239] Bickley, Francis (ed.) (1930). Historical Manuscripts Commission: The Hastings Manuscripts. London: HMSO, vol. II, tr. 286

[240] Somerset, tr. 152

[241] Green, tr. 335; Gregg, tr. 108; Somerset, tr. 153

[242] Green, tr. 335; Luttrell, vol. IV, tr. 316

[Gregg116-243] Gregg, tr. 116

[244] Somerset, tr. 156

[245] Green, tr. 335; Luttrell, vol. IV, tr. 428; Weir, tr. 269

[246] Luttrell, vol. IV, tr. 607

[247] Gregg, tr. 120

[jones-248] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Jones, W. A. (1853). "Lord Clarendon and his Trowbridge Ancestry", The Wiltshire Archaeological và Natural History Magazine, vol. 9, tr. 282–290

[249] Evans, C. F. H. (January 1975). "Clarendon's Grandparents", Notes and Queries, vol. 22, no. 1, tr. 28

[alsbury-250] Alsbury, Colin (2004). "Aylesbury, Sir Thomas, baronet (1579/80–1658)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press. Truy c?p ngày 20 tháng 9 n?m 2011. (yêu c?u ??ng ky ho?c có quy?n thành viên c?a th? vi?n c?ng c?ng Anh)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

[91]

[92]

[93]

[94]

[95]

[96]

[97]

[98]

[99]

[100]

x t s Quan ch? Anh
Anglo-Saxon Anh 927–1066	Alfred ??i ?? Edward Tr??ng gi? ?lfweard ?thelstan Edmund I Eadred Edwy Edgar Hòa bình Edward Tu?n ??o ?thelred B?t tài Sweyn Forkbeard Edmund II Phi th??ng Cnut Harold Chan th? Harthacanute Edward Ng??i Tuyên x?ng ??c tin Harold Godwinson Edgar Hi?n quy
V??ng qu?c Anh 1066–1649	William I K? chinh ph?c William II Henry I Stephen Matilda Henry II^I Richard I S? T? Tam John^I Louis Henry III^I Edward I^I Edward II^I Edward III^I Richard II^I Henry IV^I Henry V^I Henry VI^I Edward IV^I Edward V^I Richard III^I Henry VII^I Henry VIII^I Edward VI^I Jane^I Mary I^I v?i Philip^I Elizabeth I^I James I^SI Charles I^SI
B?o h? c?ng c?a ?? Nh?t C?ng hòa Anh 1653–1659	Oliver Cromwell Richard Cromwell
V??ng qu?c Anh 1660–1707	Charles II^SI James II^SI Mary II^SI và William III^SI Anne^SI
^I C?ng là quan ch? Ireland ^S C?ng là quan ch? Scotland Tên nh?ng ng??i ?ang b? tranh c?i ???c in nghiêng

没脑子是什么意思	吃饼是什么意思	杀手锏是什么意思	什么人不能坐飞机	脸过敏用什么药膏效果最好
看肺挂什么科	白葡萄酒配什么食物	征候是什么意思	一什么尿	籍贯填写什么
芽原基发育成什么	老打嗝是什么病的前兆	可颂是什么意思	骨折忌口什么食物	六月十一是什么日子
繁什么似锦	摔伤用什么药好得快	行驶证和驾驶证有什么区别	psa是什么意思	海胆是什么东西

人工授精是什么意思hcv9jop3ns9r.cn	快递客服主要做什么hcv8jop3ns0r.cn	用什么方法止咳hcv7jop9ns8r.cn	珑骧包属于什么档次hcv8jop5ns8r.cn	子宫内膜增生是什么原因hcv7jop5ns0r.cn
左边肋骨下面是什么器官hcv8jop9ns0r.cn	结婚36年是什么婚hcv9jop4ns0r.cn	带状疱疹一般长在什么地方hcv8jop8ns7r.cn	什么饮料解酒hcv8jop4ns4r.cn	不动明王是什么意思luyiluode.com
吃燕麦片有什么好处hcv8jop8ns1r.cn	做b超需要挂什么科hcv8jop3ns1r.cn	adh是什么激素hcv7jop5ns5r.cn	知柏地黄丸有什么功效hcv9jop2ns2r.cn	坯子是什么意思hcv8jop0ns8r.cn
脉涩是什么意思hcv9jop5ns5r.cn	拉肚子低烧是什么原因hcv8jop0ns0r.cn	正常白带是什么颜色hcv9jop6ns3r.cn	生的反义词是什么hcv9jop5ns3r.cn	什么的玉米hcv9jop1ns2r.cn