驱动人生7即将发布,新增的哪些新功能值得期待?
Qu?c gia v? tinh (ti?ng Anh: Satellite state) là m?t qu?c gia ??c l?p chính th?c trên th? gi?i, nh?ng ch?u nhi?u ?nh h??ng v? chính tr?, kinh t? và quan s? t? m?t qu?c gia khác. Thu?t ng? này ???c ??t ra b?i s? t??ng t? v?i các v?t th? hành tinh quay xung quanh m?t v?t th? l?n h?n, ch?ng h?n nh? các m?t tr?ng nh? h?n xoay quanh các hành tinh l?n h?n, và ???c ph??ng Tay s? d?ng ch? y?u ?? ch? các qu?c gia Trung và ??ng ?u[1] c?a Kh?i Warszawa và ??ng ?u, nó ng? y r?ng các qu?c gia ?ang nghi v?n là "v? tinh" d??i s? bá ch? c?a Liên X?. Trong m?t s? b?i c?nh, nó c?ng ?? c?p ??n các qu?c gia khác trong ph?m vi ?nh h??ng c?a Liên X? trong Chi?n tranh L?nh là B?c Tri?u Tiên (??c bi?t là trong nh?ng n?m xung quanh Chi?n tranh Tri?u Tiên 1950–1953) và Cuba (??c bi?t là sau khi gia nh?p H?i ??ng T??ng tr? Kinh t? n?m 1972). Theo cách s? d?ng c?a ph??ng Tay, thu?t ng? này hi?m khi ???c áp d?ng cho các qu?c gia khác ngoài các qu?c gia trong qu? ??o c?a Liên X?. Theo cách s? d?ng c?a Liên X?, thu?t ng? này ???c áp d?ng cho các qu?c gia thu?c vùng ki?m soát c?a ??c Qu?c X?, Phát xít Y và ?? qu?c Nh?t B?n trong Th? chi?n 2.
T? ?i?n ti?ng Anh Oxford d?u v?t vi?c s? d?ng các c?m t? qu?c gia v? tinh b?ng ti?ng Anh tr? l?i ít nh?t là nh? xa nh? n?m 1916. Trong th?i k? chi?n tranh ho?c c?ng th?ng chính tr?, các qu?c gia v? tinh ??i khi ?óng vai trò là b? ??m gi?a m?t qu?c gia k? thù và qu?c gia th?c hi?n quy?n ki?m soát các v? tinh.[2] "Qu?c gia v? tinh" là m?t trong m?t s? thu?t ng? gay tranh c?i ???c s? d?ng ?? m? t? s? ph? thu?c (b? cáo bu?c) c?a tr?ng thái này sang tr?ng thái khác. Các ?i?u kho?n khác bao g?m nhà n??c bù nhìn và thu?c ??a m?i. Nói chung, thu?t ng? "nhà n??c v? tinh" ng? y trung thành v? t? t??ng và quan s? sau s?c ??i v?i quy?n l?c bá quy?n, trong khi "nhà n??c bù nhìn" ng? y s? ph? thu?c v? chính tr? và quan s?, và "thu?c ??a m?i" ng? y (th??ng b?i b?) s? ph? thu?c v? kinh t?.[c?n d?n ngu?n] Tùy thu?c vào khía c?nh nào c?a s? ph? thu?c ?ang ???c nh?n m?nh, m?t tr?ng thái có th? r?i vào nhi?u lo?i.[c?n d?n ngu?n]
Qu?c gia v? tinh c?a Liên X?
[s?a | s?a m? ngu?n]Sau Chi?n tranh th? gi?i th? nh?t
[s?a | s?a m? ngu?n]Sau khi Cách m?ng M?ng C? bùng n? vào n?m 1921, các nhà cách m?ng M?ng C? ?? tr?c xu?t B?ch v? c?a Nga ? Ngo?i M?ng v?i s? h? tr? c?a H?ng quan Liên X?. Cu?c cách m?ng c?ng ch?m d?t s? cai tr? th?c s? c?a Trung Qu?c t?i M?ng C? vào n?m 1691. M?c dù sau này, ??i h?n qu?c M?ng C? c?a chính tr? th?n quy?n t?n t?i, cùng v?i m?t lo?t các mau thu?n, ?nh h??ng ngày càng t?ng c?a Liên X?, Bogd Khan ch?t sau 1924 C?ng hòa Nhan dan M?ng C? ???c thành l?p vào ngày 26 tháng 11 và t?ng là m?t n??c b?o h? c?a Liên X?. N?m 1946, Chính ph? Trung Hoa Dan qu?c ?? bu?c ph?i c?ng nh?n n?n ??c l?p c?a Ngo?i M?ng. K? t? ?ó, cho ??n n?m 1990, C?ng hòa Nhan dan M?ng C? ?? ???c coi là m?t qu?c gia v? tinh c?a ?? qu?c X? vi?t.[3][4]
Trong cu?c n?i chi?n Nga, H?ng quan ?? chi?m ?óng Tannu Uriankhai c?a Trung Qu?c vào tháng 1 n?m 1920 và n?m 1921 thành l?p n??c v? tinh C?ng hòa Nhan dan Tuva, sau ?ó ???c Liên X? sáp nh?p tr?c ti?p vào n?m 1944.[4]
C?ng hòa Vi?n ??ng là m?t qu?c gia v? tinh khác ???c Liên X? h? tr? ? chau á và c?ng có th? ???c coi là m?t qu?c gia ??m c?a Liên X?.[4]
Sau chi?n tranh th? gi?i th? hai
[s?a | s?a m? ngu?n]Vào cu?i chi?n tranh th? gi?i th? hai, h?u h?t các qu?c gia ? ??ng ?u và Trung ?u ?? b? Liên X? chi?m ?óng.[5] Sau chi?n tranh, Liên X? ?? h? tr? ??ng c?ng s?n ??a ph??ng có ???c quy?n l?c chính tr? và thi?t l?p m?t h? th?ng Stalin ? m?i n??c.[6] Chúng bao g?m:[7][8][9]
C?ng hòa Nhan dan Albania (1944–1991, ??i tên thành C?ng hòa X? h?i Nhan dan Albania n?m 1976 thành m?t qu?c gia v? tinh cho ??n n?m 1960)
C?ng hòa Nhan dan Ba Lan (1944–1989)
C?ng hòa Nhan dan Bulgaria (1946–1990)
C?ng hòa X? h?i ch? ngh?a Romania (1947–1989)
C?ng hòa X? h?i ch? ngh?a Ti?p Kh?c (1948–1989)
C?ng hòa Dan ch? ??c (1949–1989)
C?ng hòa Nhan dan Hungary (1949–1989)
Nam T? ??i khi ???c coi là m?t trong nh?ng qu?c gia v? tinh c?a Liên X?[6][7], nh?ng sau khi nhà l?nh ??o Nam T? Tito và nhà l?nh ??o Liên X? Stalin vào n?m 1948, c?ng vi?c c?a C? quan Tình báo C?ng s?n ?? chuy?n t? Belgrade ??n Bucharest, và Nam T? sau ?ó ?? tham gia. Phong trào kh?ng liên k?t. Ngoài ra, m?i quan h? gi?a Albania và Liên X? d??i nguyên t?c c?a Enver Hoxha ?? b? phá v? sau khi sau ?ó kh?i x??ng phong trào ??n Stalin vào n?m 1960. Hai qu?c gia ???c ?? c?p ? trên là thành viên c?a nhóm ???c g?i là nhóm Oriental Oriental ch? t? n?m 1945 ??n 1948/1960.
C?ng hòa Dan ch? Afghanistan c?ng là qu?c gia v? tinh c?a Liên X? t? n?m 1978 ??n 1989. ??t n??c này có quan h? ch?t ch? v?i phe ph??ng ??ng và ???c các l?c l??ng quan s? Liên X? h? tr? tr?c ti?p trong chi?n tranh Afghanistan 1979–1989. ?? Nh? C?ng hòa ??ng Turkestan (1944-1949) c?ng là qu?c gia v? tinh c?a Liên X?, cho ??n khi ???c sáp nh?p vào khu t? tr? Tan C??ng thu?c C?ng hòa Nhan dan Trung Hoa.
Sau chi?n tranh l?nh
[s?a | s?a m? ngu?n]Các nhà phê bình ?? có trong các h?u Chi?n tranh L?nh M? ??n Trung ??ng ?? s? d?ng can thi?p v? trang khi t? "nhà n??c v? tinh", ch? ra các hành ??ng Hoa K? ? Trung ??ng có th? d?n ??n m?t "qu?c gia v? tinh c?a M?".[10], trong cu?c chi?n ch?ng kh?ng b? sau khi bùng phát, William Pfaff (William Pfaff) nói r?ng các l?c l??ng Hoa K? t?i Iraq ho?t ??ng quan s? "Iraq thành m?t n??c v? tinh c?a M?."[11]
Thu?t ng? này c?ng ???c s? d?ng ?? m? t? m?i quan h? gi?a Lebanon và Syria, v?n b? cáo bu?c can thi?p vào c?ng vi?c n?i b? tr??c ?ay.[12] Syria ?óng quan ? Lebanon t? n?m 1976 ??n n?m 2005 và Israel c?ng ?óng quan ? mi?n nam Lebanon t? n?m 1982 ??n n?m 2000.
Do s? h?p tác và ph? thu?c chính tr? và kinh t? ch?t ch? gi?a Canada, úc và Hoa K?, có nhi?u y ki?n[13][14][15][16] r?ng Canada và úc là "các qu?c gia v? tinh" c?a Hoa K?, và th?m chí ?ó là " ti?u bang th? 51 c?a Hoa K?. "
Syria và Palestine ?? kh?ng ??c l?p v?i Nga và các quy?t ??nh chính sách ??i ngo?i vì s? hi?n di?n c?a quan ??i Nga trên l?nh th? t? khi can thi?p quan s? c?a Nga vào n?i chi?n Syria b?t ??u và m?i quan h? ch?t ch? gi?a ba n??c, bao g?m c? qu?c phòng và ngo?i giao. Do ?ó, nh?ng ng??i ch?ng Nga tin r?ng Syria và Palestine là "qu?c gia v? tinh" c?a Nga ? Trung ??ng.
Danh sách các qu?c gia v? tinh
[s?a | s?a m? ngu?n]C?u qu?c gia v? tinh
[s?a | s?a m? ngu?n]Qu?c gia v? tinh hi?n nay
[s?a | s?a m? ngu?n]Qu?c gia v? tinh | Qu?c gia th?ng tr? | H? th?ng th?ng tr? | Th?i gian | Qu?c k? | Qu?c huy |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
c?ng hoà | 1991-nay | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
c?ng hòa | 1991-2023 | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
c?ng hòa | 1974 - nay | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Quan ch? l?p hi?n | 1950- | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Bán t?ng th?ng ch? | 1990- | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
C?ng hòa | 1991- | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
c?ng hòa | 2014-2022 | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
c?ng hòa | 2014-2022 | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
X? h?i ch? ngh?a | 1950- | ![]() |
![]() |
Xem thêm
[s?a | s?a m? ngu?n]- Qu?c gia ??m
- Qu?c gia ph? thu?c
- Qu?c gia ch? h?u
- Chính ph? bù nhìn
- Ch? ngh?a th?c dan m?i
- C?ng hòa chu?i
Tham kh?o
[s?a | s?a m? ngu?n]- ^ "Source: NATO website 2nd Footnote at bottom". nato.int. L?u tr? b?n g?c ngày 16 tháng 8 n?m 2017. Truy c?p ngày 9 tháng 5 n?m 2018.
- ^ Wood, Alan (2005) [1990]. Stalin and Stalinism. Routledge. tr. 62. ISBN 978-0-415-30732-1. Truy c?p ngày 10 tháng 9 n?m 2009.
- ^ L?i chú thích: Th?
<ref>
sai; kh?ng có n?i dung trong th? ref có tênSik
- ^ a b c Narangoa, Li; Cribb, Robert B (2003). Imperial Japan and National Identities in Asia: 1895 - 1945. tr. 13, 66. ISBN 9780700714827.
- ^ Wettig 2008, tr. 69
- ^ a b Rao 2006, tr. 280
- ^ a b Langley 2006, tr. 30
- ^ Merkl 2004, tr. 53
- ^ Rajagopal 2003, tr. 75
- ^ "On Israel: An Interview with Norman Finkelstein". B?n g?c l?u tr? ngày 28 tháng 11 n?m 2010. Truy c?p ngày 6 tháng 7 n?m 2019.
- ^ Cooley, John (ngày 18 tháng 6 n?m 2008). "How to silence that Iran war drumbeat". Christian Science Monitor. Truy c?p ngày 9 tháng 11 n?m 2009.
- ^ Wachter, Paul (ngày 26 tháng 1 n?m 2002). "Who killed Elie Hobeika?". Salon. B?n g?c l?u tr? 2025-08-04. Truy c?p ngày 9 tháng 11 n?m 2009.
{{Chú thích web}}
: Ki?m tra giá tr? ngày tháng trong:|archive-date=
(tr? giúp) - ^ "cnki《加拿大正在变成美国的"經济卫星国"》". B?n g?c l?u tr? ngày 13 tháng 5 n?m 2022. Truy c?p ngày 6 tháng 7 n?m 2019.
- ^ "Jonathan Kay: Diane Francis' plan to merge Canada and the United States has many, many problems". B?n g?c l?u tr? ngày 18 tháng 5 n?m 2014.
- ^ "Australia becomes 51st American state". Truy c?p ngày 24 tháng 7 n?m 2014.
- ^ "Australia: the new 51st state". Truy c?p ngày 24 tháng 7 n?m 2014.
??c thêm
[s?a | s?a m? ngu?n]- Langley, Andrew (2006), The Collapse of the Soviet Union: The End of an Empire, Compass Point Books, ISBN 0-7565-2009-6
- Merkl, Peter H. (2004), German Unification, Penn State Press, ISBN 0-271-02566-2
- Olsen, Neil (2000), Albania, Oxfam, ISBN 0-85598-432-5
- Rajagopal, Balakrishnan (2003), International law from below: development, social movements, and Third World resistance, Cambridge University Press, ISBN 0-521-01671-1
- Rao, B. V. (2006), History of Modern Europe Ad 1789-2002: A.D. 1789-2002, Sterling Publishers Pvt. Ltd, ISBN 1-932705-56-2
- Wettig, Gerhard (2008), Stalin and the Cold War in Europe, Rowman & Littlefield, ISBN 0-7425-5542-9
- Wood, Alan (2005), Stalin and Stalinism, Routledge, ISBN 978-0-415-30732-1